Autor Wątek: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio  (Przeczytany 14521 razy)

LTK

  • *
  • Wiadomości: 4
  • Miejsce pobytu:
    Gdynia
Poradnik jest wszystkich nowych użytkowników komputera Spectrum/Timex którzy mają problemy z ładowaniem programów z komputera PC. Jest to również poradnik dla kasetowych purystów którzy zdecydowali się na starcie z nową technologią. Poradnik powstał by oszczędzić innym czasu na beznadziejne próby wgrania czegoś na ich wybredne komputery. Sam jestem posiadaczem Timexa i będę raczej pisał o moich doświadczeniach własnie z tym komputerem, dlatego prosiłbym o pomoc innych użytkowników forum w uzupełnianiu ewentualnych braków by poradnik był jak najbardziej przydatny. Zaczynamy!

Podłączamy komputer.
Spectruma do komputera PC podłączamy za pomocą kabla (minijack -monojack). Wtyczka mono jack wchodzi do Spectruma w gniazdko z napisem EAR. Wtyczka mini jack wchodzi w gniazdko słuchawkowe Twojego komputera.



Bardzo ważny jest tutaj sam kabel którego używamy. Najczęstszym rozwiązaniem jest zakup kabla minijack--minijack i odpowiedniej przejściówki z minijack do monojack (1). Można też taki kabel zrobić samemu posiadając już odpowiednie wtyczki - w tym wypadku łączymy obie masy wtyczek ze sobą, oraz prawy i lewy kanał minijacka z kanałem monojacka (2). Może się zdarzyć że taki kabel będzie przesyłał dane ale nadal programy nie będą się ładować (Timex?), wtedy prawy kanał kabla minijack nie przyłączamy do reszty i izolujemy go (3). Oryginalny kabel monojack--moonjack albo kabel stereo również może działać ale lepiej nie ryzykować zwarcia i zaopatrzeć się w kabel z odpowiednimi wtyczkami. Nie zapomnijmy oczywiście o podłączeniu zasilacza i kabla TV.



Wczytywanie.
Załóżmy że już posiadasz program w odpowiednim formacie (.tap i .tzx są najbardziej popularne) i w odpowiedniej wersji (48k dla komputerów z 48KB pamięci, 48k i 128k dla komputerów z 128KB). Potrzebujesz teraz programu do zamiany danych z pliku na dźwięk. Programów takich jest całkiem sporo ja się skupię na jednym z nich.
K7zx to prosty w obsłudze program który umożliwia nam wczytywanie programów na naszego Spectruma. Program który można ściągnąć tutaj (https://code.google.com/p/otla/downloads/detail?name=k7zx_win_bin_4.3.zip&can=2&q=), nie wymaga instalacji, wystarczy go tylko rozpakować. Gdy K7zx jest już uruchomiony, najpierw wejdźmy w ustawienia (Settings). Program umożliwia odtwarzanie programów w przyspieszonym tempie, ale my skupimy się na tempie normalnym i taką opcję trzeba wybrać z listy. Teraz wystarczy po prawej stronie okna określić ścieżkę dostępu do pliku, zaznaczyć ten plik po lewej i przygotować się do naciśnięcia Play.


 
Zanim jednak naciśniemy Play w programie K7zx trzeba przygotować naszego Spetruma do wczytywania danych. Po włączeniu Spectruma naciskamy na klawiaturze przycisk z literą J. Na ekranie pojawi się napis LOAD. Teraz trzymając wciśnięty przycisk shift, naciskamy dwa razy klawisz z literą p. Tak więc na ekranie powinno się znajdować

LOAD ""

Teraz wystarczy nacisnąć ENTER i nasz komputer jest gotowy na odbiór danych. To jest też odpowiedni moment na wciśnięcie Play w K7zx. Po chwili ramka ekranu zacznie migać na przemian kolorem niebieskim i czerwonym - to znak że do naszego komputera dociera jakiś sygnał. Następnie powinny pojawić się niebiesko-czerwone, przesuwające się paski, a potem nazwa wczytywanego programu, np
Program:COMMANDO

Problemy:
Przy wczytywaniu programów ważne jest natężenie głośności. Jeśli wczytujesz grę ze swojego PC po raz pierwszy dobrze jest zacząć wczytywanie gry z minimalnym poziomem głośności i stopniowym jego podwyższaniem (zapobiegnie to ewentualnemu uszkodzeniu sprzętu). Należy wyregulować głośność tak, żeby przesuwające się niebiesko-czerwone paski były tej samej grubości. W komputerze Timex ustawienie głośności będzie musiało być prawdopodobnie prawie na max.



Może się zdarzyć że komputer czyta dane, ale nic nie wczytuje i nie pojawia się nawet komunikat z nazwą programu "Program:". Spróbuj zmienić balans głośności w Windows'ie (lub innym systemie) na lewy (lub prawy). Może to być też wina kabla - spróbuj zastosować kabel, gdzie jeden z kanałów nie jest podpięty (3).



Zdażyło się że K7zx nie chciał odtwarzać niektórych gier (np tych przerobionych na Timexa w poście djslam'a http://speccy.pl/forum/index.php/topic,1608.30.html). Sprawdził się wtedy program TAPIR- w moim przekonaniu nieco mniej wygodny, ale skuteczny. Innym polecanym programem jest winTZX.

To tyle. Proszę zgłaszać ewentualne błędy i brakującą treść.



Tygrys

  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 4537
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
  • mistrz ceremonii
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #1 dnia: 2015.04.24, 09:39:15 »
Ciekawy poradnik, gratuluję inicjatywy!

pear

  • *****
  • Wiadomości: 5509
  • Miejsce pobytu:
    Będzin
  • Z80 only
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #2 dnia: 2015.04.24, 11:03:27 »
Może by tak artykuł z tego zrobić ?
ZX/Enterprise/CPC/Robotron/C128D

badPixel

  • *
  • Wiadomości: 14
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #3 dnia: 2015.04.24, 11:12:42 »
Bardzo dobry poradnik, zastanawiam się czy można wykorzystać podany tu sposób do wczytywania programów dla ZX81 ?
NES Player

LTK

  • *
  • Wiadomości: 4
  • Miejsce pobytu:
    Gdynia
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #4 dnia: 2015.04.24, 18:14:06 »
Też chciałbym to wiedzieć, dlatego fajnie by było gdyby ktoś kto posiadał Z81 zweryfikował ten poradnik pod tym kątem.

badPixel

  • *
  • Wiadomości: 14
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #5 dnia: 2015.04.24, 18:51:45 »
w niedziele szykuje mi się trochę luzu, postaram się zrobić test z moim ZX81, problem w tym że jest to "goły" ZX z 1KB ram  :-[
NES Player

Tygrys

  • Administrator
  • *****
  • Wiadomości: 4537
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
  • mistrz ceremonii
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #6 dnia: 2015.04.24, 20:07:46 »
Jeżeli masz 1kb RAM to do przeprowadzenia testu możesz użyć programów które działają na standardowej konfiguracji.
Wiele z gier znajdziesz w dziale ZX81.

badPixel

  • *
  • Wiadomości: 14
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #7 dnia: 2015.04.24, 21:39:36 »
dzięki Tygrys, tak właśnie zrobię  :)
NES Player

Gelip

  • *****
  • Wiadomości: 765
    • Sysprep WinXP SP2 64-bit for pure UEFI with ACPI, AHCI, NVMe, USB 3.x
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #8 dnia: 2015.05.22, 21:06:14 »
Fajnie, że napisałeś poradnik. Faktycznie mógłbyś zrobić z tego artykuł dodając co nieco.
Programy można wczytywać również z innych urządzeń niż komputer np. odtwarzacz MP3 czy choćby telefon komórkowy - swego czasu próbowałem z czego tylko się da np. z magnetowidu VHS, stacjonarnego odtwarzacza DVD. Ostatnio chciałem spróbować bezprzewodowo przez konwerter bluetooth B-Speech Rx2 ale za drogo kosztuje więc dałem spokój :-)

Jeśli chodzi o programy do zmiany TAP lub TZX na dźwięk lub plik WAV to moim faworytem jest Tapir. K7zx też czasami jest dobry ale wiele gier nie da się wgrać przy wysokich prędkościach. Według mnie Tapir jest niezawodny. Jeśli chcę zastosować sobie POKE w jakiejś grze np. nieśmiertelność to używam dodatkowo emulatora Spectaculator i programu Z802TZX:
  • w Spectaculator wczytuję grę i w momencie gdy jest menu gry wprowadzam wartości POKE po czym zapisuję stan gry jako plik .z80
  • za pomocą programiku z802tzx konwertuję plik .z80 na .tzx który od razu tworzy plik ze zwiększoną prędkością wczytywania
  • następnie za pomocą programu Tapir konwertuję plik .tzx na .wav
  • konwertuję na MP3 lub wrzucam bezpośrednio WAV na mój przenośny odtwarzacz MP3
  • wczytuję grę do prawdziwego komputera :-)
"Byte" Personal Computer
Брестское ПО средств вычислительной техники

amigancik

  • **
  • Wiadomości: 62
  • Miejsce pobytu:
    Podlaskie
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #9 dnia: 2016.09.15, 22:39:07 »
Dzień dobry, byłoby mega fajnie, gdyby ktoś opisał jak działa TURBO czyli "HiSpeed" lub "Ma Non Troppo" w tym programie k7zx, wygląda bardzo ciekawie, ale ma tyle opcji, że nie udało mi się na czuja nic wgrać...
1 Czy da się w "HiSpeed" wczytać każdy program, czy tylko niektóre, lub specjalnie przygotowane ?
2 Czy potrzebny jest jakiś dodatkowy sprzęt, cartridge do komputera ZX Spectrum 128K czy Timexa 2048 ?

Gelip

  • *****
  • Wiadomości: 765
    • Sysprep WinXP SP2 64-bit for pure UEFI with ACPI, AHCI, NVMe, USB 3.x
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #10 dnia: 2016.09.16, 02:56:13 »
Z moich testów wynika iż zwiększona prędkość wczytywania wymaga dokładnego poziomu głośności - jak mam za cicho odtwarzacz MP3 to wczytywanie się nie powiedzie. Odpowiadając na Twoje pytania:
Ad. 1 Nie każdą grę da się przerobić za pomocą k7zx - wynika to z tego iż gry mają różne loadery ale jeśli zrobisz tak jak napisałem tzn. wczytasz grę do RAM w emulatorze, zrzucisz do pliku np. z80 i przerobisz na .tzx to wtedy powinno dać się przerobić każdą grę - oczywiście tracimy wtedy loader.
Ad. 2 Nie, nie potrzeba dodatkowego sprzętu.
"Byte" Personal Computer
Брестское ПО средств вычислительной техники

amigancik

  • **
  • Wiadomości: 62
  • Miejsce pobytu:
    Podlaskie
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #11 dnia: 2016.09.24, 00:01:59 »
OK
1. a jak mają się w praktyce te wszystkie ustawienia w HiSpeed jak
a) sample frequency
b) Wave form
c) Encoding technic
d) Samples bit speed
no i
e) Loading scheme ? jakie praktyczne znaczenie mają poszczególne ustawienia tu ?

po cóż aż tyle ustawień, czy da się określić które ustawienia są "najlepsze" lub przynajmniej część ustawień które są najlepsze i w nich nie warto eksperymentować ?

2. jaka jest zasadnicza różnica miedzy HiSpeed a Ma non troppo ?

Pozdrawiam serdecznie odwiedzających wątek ;)

Gelip

  • *****
  • Wiadomości: 765
    • Sysprep WinXP SP2 64-bit for pure UEFI with ACPI, AHCI, NVMe, USB 3.x
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #12 dnia: 2016.09.24, 09:25:59 »
Zmniejszając częstotliwość obniżysz wielkość pliku WAV ale lepiej stosować 44100. Wave form to kształt sygnału np. kwadratowy, piły lub sinusa. Speed w bitach na sekundę to prędkość wczytywania. Od tego też zależy wielkość pliku WAV, czym wyższa prędkość tym szybciej wgrasz grę. Ogólnie trzymać się zasady im wyższe prędkości bps tym lepszej jakości próbkowanie musi być. Każda technika kodowania ma inne kolory pasków przy wgrywaniu np. aby mieć coś na podobieństwo wgrywania jak w C64 trzeba użyć techniki Ultra, czytaj to:
Przykłady gier lub programów z ciekawym efektem z ramką BORDER w ZX

Najlepiej to porób sobie testy z różnymi ustawieniami i sam porównaj wyniki. Każdy typ konwersji i technikę kodowania masz opisaną w programie i np. Ultra tak jak pisałem wymaga odpowiedniej głośności odtwarzania.
« Ostatnia zmiana: 2016.09.24, 09:34:38 wysłana przez Gelip »
"Byte" Personal Computer
Брестское ПО средств вычислительной техники

Phonex

  • *****
  • Wiadomości: 1260
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #13 dnia: 2016.09.24, 17:07:06 »
Częstotliwość próbkowania (sample frequency), ma być nie mniejsza niż największa częstotliwość sygnału razy 2 (częstotliwość Nyquista). Dla standardowej prędkości sygnał ma 1 lub 2kHz - wystarczy częstotliwość próbkowania 4,5kHz (z zapasem na stromość filtra). Dla podwójnej 9kHz, itd.
Ale ponieważ nośniki mają teraz dużą pojemność to po co oszczędzać miejsce? 44,1kHz jest standardem dla audio więc niech będzie ;)
A wystarczy nawet dla nieosiągalnego 10 krotnego turbo :D

trojacek

  • *****
  • Wiadomości: 6831
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Poradnik: Jak wczytywać programy na Spectruma przez wejście audio
« Odpowiedź #14 dnia: 2016.09.24, 17:15:24 »
Oczywiście sygnał prostokątny ma nieskończone widmo i całe rachunki szlag trafia ;)