No ja bym CRTC nie porównał do ECS/AGA, po pierwsze nie jest specjalizowanym układem, tylko stosowanym w maszynach od lat 70ych, w Osborne, Kaypro, BBC Micro, karty do PC serii MDA, CGA, TGA, itp. Nawet przystawki do C64 dające 80 liter w linii go miały. Jedynym specjalizowanym układem w CPC jest GateArray, to ten na podstawce o wielkości jak Z80, a jego starsze wersje mają radiator. To GA zajmuje sie rozdzielaniem MHz-ów do różnych układów, przełączaniem ROMów i RAMów, oraz zamienianiem bitów z VideoRAM na piksele o właściwych rozmiarach i kolorach. Natomiast CRTC wg parametrów jakie dostaje do rejestrów podaje do GA adres w pamięci ekranu przy początku każdej pikselowej linii, a grzebiąc w tych rejestrach można mrugać ekranami, oraz uzyskiwać sprzętowy scrolling, co 8pikseli (wMODE1) w 8kierunkach, albo co 1piksel ale tylko w pionie, no i jeszcze generuje sygnał synchronizacji dla monitora.
Wspomniałem o starszej wersji GA, mają inną pinologię ale nie różnią sie możliwościami od nowszych. Nie da sie ich odróżnić programowo. A ten potoczny numer CRTC, to nie wersja wg nowości tylko kolejność w jakiej scenowi koderzy odkrywali że takie wersje istnieją. To co nazywamy 2ką ma najstarszą specyfikację wymyśloną w Motoroli w latach 70ych. Dziś już nie da sie ich kupić, a jedynie wylutować ze starych kompów, a 0 i 1ki są co jakiś czas w sprzedaży, choć to chyba z magazynów a nie z produkcji.
W latach około '84-86 produkowano CPC z CRTC 0 i 2. Były do siebie tak podobne że koderzy nie wyłapali że istnieją dwie wersje. W latach ok '86-88 były 0 i 1ki. I wtedy koderzy zauważyli że na niektórych CPC niektóre scenki z ich demek nie wyświetlają sie jak trzeba, dostały miano tych nowych dziwnych. Potem odkryli że z tych starszych CPC też na niektórych część dem wygląda inaczej. Nazwano je 2gi dziwny, a 1szy dziwny 1ką, a te najczęściej spotykane nazwano 0, bo były wcześniej niż jedynki.
W '90-92 produkowano już tylko Plusy a ich układ dostał miano 3ki, która jako jedyna ma sprzętowe sprajty i super paletę kolorów. Ale w materiałach promocyjnych zwano go ASIC łączył w jednym scalaku układ GA i CRTC 0, plus te nowe cuda. Zaczęła sie zabawa w przelutowywanie CRTC, i wtedy się okazało że w latach '88-90 niektóre CPC z płytą główną LC, miały układzik zwany mini-ASIC (rozmiary ok 1x1.5cm, a ASIC w Plusach to 1.5x1.5cm). To GA i CRTC 0 (ale bez cudów z Plusa). Nazwano go 4ką, bo do dziś nie znaleziono sposobu jak na niego nalutować 1kę. Jak widać przez cały czas produkcji część modeli miała 0 albo coś w innych klocku (4ki i 3ki) ale działającego tak jak 0. A 2ki i 1ki były produkowane dość krótko.
Z tego co czytałem to z kilku rodzajów pistoletów i piór świetlnych istniały po jednym modelu które działały na każdym CRTC, ale były droższe i rzadkie, a do reszty modeli jak miałeś CRTC 1kę mogłeś wg schematu (ze zachodnich gazet) pociągnąć jakiś kabelek żeby też działały.
CRTC - NIE JEST układem który lubi sie grzać lub psuć, więc jedyny powód by wkładać go w podstawkę to eksperymenty jak wyglądają demka na różnych wersjach. Ale jak zlutujemy dwie wersje razem to ani nie ma powodu do podstawki, ani miejsca na nią pod klawiaturą w 6128. Trzeba zlutować piętrowo wszystkie nóżki prócz tej zasilającej 5V. Jest na którymś rogu, można znaleźć ze schematu albo z miernikiem. Tam lutujemy kabelki do przełącznika. Nie jestem elektronikiem i głowy nie dam, ale chyba można nawet przełączać na włączonym kompie, czytałem że niektórzy tak robią, choć czasem (nie zawsze) może to zwiesić komputer.
