Autor Wątek: MAMLAS v.512K  (Przeczytany 579 razy)

perinoid

  • ***
  • Wiadomości: 192
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
MAMLAS v.512K
« dnia: 2024.03.16, 21:07:44 »
Piszę tutaj chociaż to nie jest mój projekt ale chyba tutaj najlepiej to pasuje.
Dostałem od Lotharka do sprawdzenia i przetestowania nową wersję jego MAMLAS-a dla ZX Spectrum. Ta wersja dodaje AY, zastępuje pamięć górną oraz rozbudowuje ją do postaci prawie zgodnej ze 128K (a nawet ciut więcej bo daje 512K w standardzie Pentagona). Prawie, bo drugi ekran nie działa (w zasadzie ula nie ta to jak ma działać). Moduł dało się upchnąć pod radiator, jak to można zobaczyć na fotkach, ale nie bez przygód - Plus ma w standardzie radiator gięty, aby dał się złożyć (przeszkadzają śruby z klawiatury) więc musiałem założyć prosty z gumiaka i go jeszcze trochę podpiłować, żeby było miejsce. Ale poza tym pasuje. Powiem wam, że to cholerstwo nawet daje radę. OK, nie jest to idealne 128K. Zegar jest ciut wolniejszy bo taki jak w 48K. Nie ma obsługi drugiego ekranu więc niektóre efekty w demach się nie wyświetlają. Jakby ktoś chciał zobaczyć to tu jest nagrane z ręki Add Astra: https://youtu.be/KqnYi1tMyO0 (części efektów "rysowanych liniami" mój telefon nie wyłapał ale są, a czasami są jakieś dłużyzny czarnego ekranu, jakby się efekt nie wyświetlał). Czasami jest jakiś kłopot z artefaktami w pewnych sytuacjach, jakby ULA się biła z procem przy dostępie do pamięci (widać na załączonej fotce). Czasami demo w ogóle nie chce wystartować, zdarza się. Tym niemniej, odpaliłem kilka gier dedykowanych na 128K i wszystkie zadziałały. Przynajmniej te, które sprawdzałem.
Zakładałem też ten sam egzemplarz do Timeksa 2048 i zadziałało. Ba, nawet było ciut lepiej bo nie było artefaktów, o których wspomniałem. Ciekawe.
Lotharek mi pisał, że to tylko prototyp, że go chce rozwijać. Ja uważam, że taka wersja jest fajna. I mam tu do was pytanie - na ile rozszerzenie STAVI rozbudowywało 48K lub Timeksa do 128K? Też dawalo AY-ka, też dawało 128K, zegar raczej był ten sam. Wiem, że STAVI dawało ROM ze 128K ale to małe piwo. Jak z drugim ekranem? Ciekawi mnie, ile MAMLAS-owi może jeszcze brakować. A może już osiągnął ten poziom? Bo jeśli osiągnął, to to jest na prawdę prosta do instalacji opcja.
Zielono mi... w temacie Spectrum. Ale zawsze się można douczyć.

steev

  • *****
  • Wiadomości: 1362
  • Miejsce pobytu:
    inode 42
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #1 dnia: 2024.03.16, 21:16:06 »
Ciekawa nazwa, nie powiem :)
Machines should work. People should think.

damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2426
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #2 dnia: 2024.03.16, 21:23:29 »
Ta nazwa to coś jak Bambik.  :P
Ciekawy fejs, głównie dla Timex'a bo do zwykłego ZX48 nie wnosi nic przełomowego.
Przynajmniej jak dla mnie...
« Ostatnia zmiana: 2024.03.16, 22:35:27 wysłana przez damik »
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6823
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • Insta do lasownia
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #3 dnia: 2024.03.16, 23:02:05 »
Nie trzeba wyjmować żadnej kości ze Speccy? Więc w jaki sposób jest blokowany górny RAM? W Timexie też nie wnosi nic nowego do 128K, ponad to co już było i montaż raczej wymaga wyrywania układów z płyty.

Moim zdaniem problemy z artefaktami nie działają na korzyść tego interfejsu. W jakim demku/gierce pojawiły się artefakty? Takiego zjawiska nie zauważyłem w zewnętrznym module do Timexa, który wyłącza pamięć wewnętrzną, kiedy nie jest potrzebna.

STAVI dość głęboko ingerowało w adresowanie A14 i A15 idące do ULA, zmieniało multiplexowanie RAMu i dzięki temu był drugi ekran. Jednak te przeróbki wymagając dość znacznych zmian na płycie Speccy lub Timexa.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

trojacek

  • *****
  • Wiadomości: 6831
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #4 dnia: 2024.03.16, 23:56:45 »
Nie trzeba wyjmować żadnej kości ze Speccy? Więc w jaki sposób jest blokowany górny RAM?

Zauważ, że CPU jest na tej dodatkowej płytce, więc moduł "nie ma obowiązku" przekazywać wszystkich linii Z80 do gniazda w komputerze. Zatem wystarczy np. nie podawać /MREQ, gdy ma być używana dodatkowa pamięć.

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6823
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • Insta do lasownia
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #5 dnia: 2024.03.17, 06:31:08 »
Chyba jednak nie do końca, bo znalazłem taką instrukcję na stronie Lotharka:
Cytuj
Installation consists of 3 steps:
remove old rams 32kB
remove cpu
insert module into CPU`s socket ( in Timex/ZX48 solder into the motherbard directly)

A dla MAMLASa 48K wprost jest napisane:
Cytuj
remove old rams 32kB  (or disable them - easiest way is  to connect CAS signal present dram chips to 5V)

Zdjęcia na stronie Lotharka pokazują Timexa z wymontowanym górnym RAMem, bo takie zwieranie linii /CAS1 i /CAS2 do Vcc może zabić SCLD. Co prawda w wersji 5 płyty TC2048 /CAS górnego RAMu można wyłączyć przez wlutowanie dwóch diód, ale w niższych wersjach bez cięcia ścieżek nie da się.

@trojacek: Twój pomysł na blokowanie /MREQ może mieć sens dla pamięci powyżej 48K. Moim zdaniem blokowanie /MREQ może powodować niekompatybilność wsteczną z interfejsami.

Dla mnie zmiany wprowadzane przez ten moduł są bardzo trudno odwracalne. W sumie daje on rozwiązanie typu "zamontuj i zapomnij", a jak się uszkodzi, poszukaj nowego komputera. Spectrumów było kilka milionów, replik ich płyt kilka wersji, zamienników ULA'i także, więc można takie rozwiązania stosować. A Timexów jest coraz mniej, wymiana SCLD na zamiennik (np. ten z ZX Load) jest niezła ekwilibrystyką, wiec skoro SCLD daje możliwość blokowania pamięci, dlaczego nie skorzystać z niej. Jeden kabelek do złącza krawędziowego lub wewnętrznego modułu w przypadku TC2048/2068, a wyrywanie układów wnętrza komputera jednak robi różnicę.

Jeszcze jedna myśl, że cała dodatkowa pamięć (wszystkie jej banki) jest "non-contended", więc jest to dość duże odstępstwo od specyfikacji 128K.

EDYTA: coś mi ten moduł wygląda na bardzo zbliżony do rozwiązania Velesofta ;) (https://velesoft.speccy.cz/zx/external_128kb_upgrade/index.htm)
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

trojacek

  • *****
  • Wiadomości: 6831
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #6 dnia: 2024.03.17, 09:58:13 »
@trojacek: Twój pomysł na blokowanie /MREQ może mieć sens dla pamięci powyżej 48K. Moim zdaniem blokowanie /MREQ może powodować niekompatybilność wsteczną z interfejsami.

No, skoro trzeba demontować górny RAM, to faktycznie...

Cytuj
skoro SCLD daje możliwość blokowania pamięci, dlaczego nie skorzystać z niej. Jeden kabelek do złącza krawędziowego lub wewnętrznego modułu w przypadku TC2048/2068, a wyrywanie układów wnętrza komputera jednak robi różnicę.

Całkowicie się zgadzam. Tyle, że wtedy producent będzie miał 2 produkty zamiast jednego, a chodziło z pewnością o uniwersalność.

Cytuj
Jeszcze jedna myśl, że cała dodatkowa pamięć (wszystkie jej banki) jest "non-contended", więc jest to dość duże odstępstwo od specyfikacji 128K.

Myślę, że przy braku drugiego ekranu i ROM 128K oraz z timingami 48K nie jest to żadna alternatywa dla prawdziwego 128K i odmienny model pamięci to najmniejsze ze zmartwień ;)
Ciekawe, ile gier 128 (bez przeróbek) ruszy na tym patencie. Bo rozumiem, że taki był główny cel dawania pamięci większej niż 32K.

jack_świdnik

  • *****
  • Wiadomości: 1641
  • Miejsce pobytu:
    Świdnik / Lublin
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #7 dnia: 2024.03.17, 21:30:21 »
O fajnie ze lotharek ruszył temat na który czekam od lat
brakuje mi kempstona i sygnalizacji przełączania banków pamięci
moje marzenie: Timex 2048 128K

zaxon

  • *****
  • Wiadomości: 4689
Odp: MAMLAS v.512K
« Odpowiedź #8 dnia: 2024.03.18, 14:12:23 »
Jakieś 9 lat temu szedłem ta drogą ;) Ale że była wyboista i pełna zakrętów  to w końcu prościej i lepiej było zrobić Js128 ;)

https://www.youtube.com/watch?v=sQ2WENEhoCk
Siedem kilo smalcu,gesich jajek kopa,zeby moc to polknac tegiego trza chlopa. GG 3456993