Autor Wątek: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior  (Przeczytany 27888 razy)

damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2426
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #30 dnia: 2020.05.21, 16:19:24 »
Jeśli zasilacz będzie działał nieprzewidywanie co jest tożsame z tym że nie działa poprawnie i albo zadziała tyrystor i uwali bezpiecznik a jeśli ma za niskie napięcia lub wcale to też nie działa.
Nie spotkałem się w praktyce z innym zachowaniem tego układu jeśli jest uszkodzony. A pracując dawno temu jako uruchamiacz w zakładzie produkcyjnym przerobiłem wiele setek podobnych zasilaczy :)
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #31 dnia: 2020.05.25, 22:28:11 »
Cóż
Może kogo to rozbawi ...

Elektrolity wymienione (na takie same pojemności, ale niektóre z wyższymi napięciami, co chyba nie szkodzi), scalak w podstawce, ręce - na razie w dobrym stanie.

Efekt - jeszcze nie działa. Po załączeniu zasilania udało się spalić jeden bezpiecznik.
Po wymianie na inny (sporo większy)
- napięcie na wyjściu wzrasta do 2,7v
- potem słychać ciche i szybkie pykanie i napięcie spada do zera
- no i chyba tyrystor dymi :)

Czekam na nowy i może coś będzie lepiej.

Ścieżki nie poodłaziły z wyjątkiem jednego punktu pod scalakiem. Chyba bez szkody, bo nie ma tam żadnej ścieżki do niego.

damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2426
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #32 dnia: 2020.05.25, 22:46:04 »
Odepnij zasilacz od komputera, by nie uwalić tego Juniora.
jako obciążenie 5V daj żarówkę z samochodową 12V/5W na początek.
Odepnij tyrystor i sprawdź jakie jest napięcie na wyjściu zasilacza.
Bo jeśli sam tyrystor się smaży to oznacza że napięcie wyjściowe jest za wysokie lub jest źle ustawiony próg jego zadziałania albo coś jeszcze jest uwalone w tym zasilaczu lub sam tyrystor jest uszkodzony.
Trzeba to ustalić...

Powinno być z odpiętym tyrystorem na około 5V na wyjściu jeśli zasilacz działa poprawnie, jeśli tak już będzie to podłącz tyrystor w szereg z żarówką 6V i ustaw tak potencjometr Rt1 obok niego by żarówka się nie zapalała, ale jak się już zapali to wyłącz całkowicie zasilanie cofając potencjometr odrobinę i kręć jeszcze raz...  by się jeszcze nie zapalała - ustawisz w ten sposób próg zadziałania zabezpieczenia.

Nie wiem czy to klarownie opisałem, ale późna pora już jest ;)
« Ostatnia zmiana: 2020.05.25, 23:14:57 wysłana przez damik »
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #33 dnia: 2020.05.26, 19:06:52 »
Opis w miarę jasny :)
Najważniejsze - zasilacz jest odłączony od komputera i tak go męczę.

Ważna zmiana - po pewnych poprawkach (nie powiem po jakich, bo megawstyd) zasilacz działa lepiej.
Nadal czeka na wymianę tyrystora, ale nawet w takim stanie daje na wyjściu 5V, ale tylko jak jest nieobciążony. Jak się go obciąży to napięcie spada do 0.4 -0.8V.
I dojście do tych 5V zajmuje kilka sekund.Spodziewałem się, że będzie się to działo szybciej, ale i tak poprawi są konieczne.

Jak przyjdzie nowy (stary) tyrystor, to go podmienię i wtedy się sprawdzi ...


damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2426
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #34 dnia: 2020.05.26, 19:29:20 »
Do uruchomienia zasilacza wylutuj ten tyrystor całkowicie, on jest jedynie potrzebny by zadziałało zabezpieczenie nadnapięciowe.
Dopiero jak już Twój zasilacz będzie działał poprawnie  pod obciążeniem bez tego tyrystora to wtedy go zamontuj by wyregulować to właśnie zabezpieczenie :)
Pokombinuj z różnymi obciążeniami, podłącz kolejno żarówki 6V o różnej mocy i zmierz prąd jaki przez nie przepływa oraz napięcie wyjściowe... jeśli nie posiadasz aktywnego obciążenia. Jeśli osiągniesz prąd około 1-2A przy 5V to już powinno być ok.

Możliwe że ten stary tyrystor jest uwalony, ale też całkiem prawdopodobne że jest źle ustawiony potencjometr i go zawsze wyzwala jak pojawi się napięcie.
Może też być tak że masz tam uszkodzony któryś tranzystor, lub wkładałeś do płytki układ scalony bez rozładowania wszystkich kondensatorów elektrolitycznych i go uszkodziłeś. (bo to wrażliwe dziadostwo)

Reasumując: trzeba doprowadzić wpierw do poprawnego działania zasilacza przed zamontowaniem tyrystora i dostrojenia potencjometru.

To w zasadzie tyle jeśli chodzi o dobre rady w tym temacie :D
« Ostatnia zmiana: 2020.05.26, 19:42:10 wysłana przez damik »
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #35 dnia: 2020.05.26, 21:08:21 »
Dobre wieści - przynajmniej dla mnie :) - działa

Otóż po wymianie elektrolitów i scalaka, przypaleniu tyrystora postanowiłem wymienić jeszcze raz scalaka. Po lekturze wątku zamówiłem od razu kilka.
20 lat temu kolega naprawiał podobny zasilacz w kardiomonitorze i zdymił całą laskę tych układów, zanim się zorientował że trzeba rozładować elektrolity przed wlutowaniem nowego scala  :D.
Co wlutował nowy układ to był już martwy, ale jak pozwierał elektrolity to zasilacz nagle ozdrowiał od pierwszego kopa 8).
I zadziałało
Zatem sprzęt działa - nawet na przypalanym tyrystorze. Został stary (lub jak kto woli oryginalny) w zasilaczu.

Dziękuję wszystkim za dobre rady i chęć pomocy wyrażaną również na privie.
Bardzo pomocny był łopatologiczny opis od rubikusa (olałem pkt 5).

Pozdrawiam,
Konrad


Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #36 dnia: 2020.06.21, 11:33:50 »
I reaktywacja - niestety.

Komputer chwile poleżał (jak widać prawie miesiąc).
Po próbie włączenia prawie to samo - coś tam sobie pyka (chyba tyrystor :)) i wszystko się wyłącza.
Więc znowu - wylutowanie zasilacza. Sprawdzenie napięcia na wyjściu nieobciążonego. Dochodzi do ok 3,5V, a potem spada do 0.
Wymiana scalaka po wcześniejszym rozładowaniu (zwarciu) kondensatorów nic nie dała

Wylutowałem tyrystor żeby nie wyłączał ustrojstwa i wtedy na wyjściu jest 18V (zatem na koniec na 100% zostanie).
Po wlutowaniu nowego (?) tyrystora jest bez zmian, znaczy jest ciszej, ale nadal napięcie rośnie do około 3V i spada.

Ale tym razem diody (lub jedna z nich) się mocno grzeje. O ile można wierzyć palcom, to grzeją się D1 i D3 wg oznaczeń na płytce zasilacza.

Zatem pytania następujące:
- na jakie diody je wymienić? Zakładam, że te BYT401-50 (patrząc na wcześniej załączony schemat) są pewnie słabo dostępne. Kierować się czymś rakim http://delibra.bg.polsl.pl/Content/5866/Lista%20wyrobow_CEMI_AB.pdf
tam sa wskazane 1N4001. I czy można ja zastąpić 1N4004? (bo takie mam pod ręką)
- jak sprawdzić transformator, czy przypadkiem tez nie jest problemem?

Pozdrawiam,
Konrad
« Ostatnia zmiana: 2020.06.21, 11:51:55 wysłana przez Konrad »

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6823
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • Insta do lasownia
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #37 dnia: 2020.06.21, 12:21:24 »
1N4001 możesz zastąpić dowolną z serii 1N400x.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #38 dnia: 2020.06.21, 13:37:51 »
To jeszcze pytanie - czy diody prostownicze (załóżmy, że uwalone) mogą powodować, że na wyjściu mam 18V?

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6823
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • Insta do lasownia
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #39 dnia: 2020.06.21, 18:09:59 »
Raczej uszkodzone coś dalej w układzie, skoro transformator podaje 2x9V, co przy połączeniu szeregowym uzwojeń daje 18V po stronie wtórnej (przy pełnym obciążeniu). W stanie jałowym na bank będzie, więcej przyjmując spadek napięcia 0.7V na diodę (i przy pełnym mostku Graetza), 18V na wyjściu oznacza, że BD284 przewodzi stale i układ regulacji napięcia nie działa.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #40 dnia: 2020.06.26, 20:07:51 »
Cóż,
Poziom irytacji wzrósł i ... wrzuciłem do środka inny zasilacz 5V, dający max 3A, bo nie było mniejszego.
Oryginalna płytka leży sobie w biurku jako symbol mojej porażki.

Ale sam komputer w miarę działa.

Nie działa klawisz "Ń". Na razie nie przeszkadza, ale zostaje podejrzenie, że jest oznaką jakiegoś problemu.

Pytanie  inne - gdzie powinien być podłączony głośniczek? Jeden kabel idzie przez jakiś kondensator, ale ten drugi się urwał i nie wiem gdzie powinienem go przylutować.

Z racji totalnego braku wiedzy o Juniorze to pytanko - czy wgranie jakiejkolwiek gry ogarnie się przez LOAD ""?
Czy może jest tu jakaś sztuczka?
Pytam, bo na tym etapie też poległem :(
Ewentualnie zrobiłem sobie zły kabelek (chociaż do RGB działa bez zarzutu), ale efekt jest taki, że nic nie słychać, żeby się coś wgrywało i ramki dookoła nie migają paskami, tylko zmienia się pełne wypełnienie kolorem.

apk

  • ***
  • Wiadomości: 237
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #41 dnia: 2020.06.28, 22:46:44 »
Jeśli nie działa jeden klawisz to najprawdopodobniej kontaktron uległ uszkodzeniu.

Głośniczek podłączony jest z jednej strony do kondensatora C9 (47u), a z drugiej do masy.

Wgrywanie z taśmy odbywa się po wydaniu komendy LOAD "" . To, jak to powinno działać, widać np. tu: https://www.youtube.com/watch?v=3k2PBNUBAb4

Wypełnienie kolorem zmienia się, gdy komputer oczekuje na sygnał z magnetofonu. Paski pojawiają się, gdy gra się wczytuje. Może poziom sygnału jest za niski. Ja u siebie puszczałem .wav ze smartfona i wtedy musiałem głośność słuchawek ustawić na maks.

Konrad

  • **
  • Wiadomości: 57
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Diagnostyka i naprawa Elwro Junior
« Odpowiedź #42 dnia: 2020.06.30, 22:29:22 »
Cóż - klawisze działają. Pomogło podejście typu brutal force - po N-tym kliknięciu zaczęły wszystkie działać.

Z wgrywaniem gier problem chyba leżał w pliku. Znalazłem jakiś inny i udało się wgrać grę. Tym razem Commando.
Ale pojawiły się kolejne pytania dotyczące przede wszystkim dźwięku. Czy podczas wgrywania gry powinno być coś słychać? I przez co - telewizor vs głośniczek w Juniorze?
Podczas wgrywania jest cisza, ale jak się gra załaduje, to są w niej dźwięki zarówno przez telewizor jak i głośniczek.

Czy i jakie problemy występują w kompatybilności pomiędzy Juniorem i ZX Spectrum?
Na bazie wspomnianego Commando - nie mogę używać joysticka.  Po wybraniu joysticka trzeba wskazać jego typ (kempston/spectrum/ coś tam)  wybierając cyferkę od 1 do 4. I w tym momencie gra nie reaguje na te klawisze.


Czy to normalne, czy może trzeba szukać jakiejś usterki?