Autor Wątek: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?  (Przeczytany 6521 razy)

paroos

  • *****
  • Wiadomości: 508
  • Miejsce pobytu:
    BB
Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« dnia: 2021.09.16, 20:09:16 »
Nie wiem czy to nie powinno trafić do różności, niech moderator oceni ;)
Ale film jest mocno profilowany właśnie dla czytelników działu Amstrad. A zawartość merytoryczna jest bardzo sensowna i logiczna. Polecam :)

https://youtu.be/KlPtOe4youc
Z80 --> 48K, 48K+, 128K+2/+3, CPC 464/6128, C128D, Canon V-20, Panasonic FS-A1F, Sega SC-1000, NEC PC-6601/PC-8001/PC-8801mkII SR, Sharp MZ-700/MZ-2521, Sharp-X1C, Toshiba Pasopia 7, Sord M5 :)

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #1 dnia: 2021.09.17, 10:14:27 »
Widzę że nasmarowałem tam komentarz już rok temu. :D

Moim zdaniem 3 najmocniejsze cechy CPC to Grafika, Stacja i Basic.



Grafika tzn dostępne tryby graficzne zwłaszcza hiRes jak w 16bit, bez którego nie wyobrażam sobie patrzenia na teksty czy listingi, paleta, overscan, wyjście RGB, brak ograniczeń z dostępnością kolorów w kwadraciku jak w ZX i C64. Sprajty ciut wolniejsze ale za to bardziej kolorowe, bo C64 miał w nich tylko 3 kolory a w izometrycznych tylko 2. :)

Stacja tzn jej prędkość, cena i gabaryty, trwałość dyskietek, łatwość podłączenie innej stacji. Drogie dyskietki to tylko mit. Miewałem problem ze znalezieniem dysków w sprzedaży, albo ze znalezieniem softu by go na nich nagrać ale cena nigdy nie stanowiła problemu. Zresztą w początkach 90ych PeCetowcy wywalali 40-ścieżkowe stacje, a tylko do CPC można je było podpiąć tak łatwo. Także na 3.5" łatwiej sie przesiąść w CPC niż w innych 8bit. I jeszcze OS jest na tyle elastyczny że wystarczy kilkanaście POKE aby odczytywać formaty z innych komputerów. :)

Basic - prędkością ustępuje tylko Acornom, a równać sie z nim mogą tylko Sam i C128, a reszta kompów jest od 2 do 4ech razy wolniejsza. W praktyce niejedna rzecz która na innym kompie musi być napisana w kodzie aby działała wystarczająco szybko, w CPC zadowala się Bejzikiem. Ilość i różnorodność rozkazów oraz łatwość znalezienia dodatkowych zestawów komend do wszelkich zastosowań pozwala bez kłopotu tłumaczyć inne dialekty także ze 16bit. np GFA-Basic jest bardzo podobny. Pętle warunkowe, podprogramy na przerwaniach, śledzenie programu, definiowanie mapy klawiszy, przerywane linie... to są rzeczy które mamy na dzień dobry. A sprajty, czytanie sektorów, samplowanie dźwięku, okienka z menusami, wypełnianie kształtów wzorkami, druciaki 3D, i cokolwiek jeszcze pomyślisz to są do tego tzw RSX-y. :)

Czwartą zaletą byłaby klawiatura, tzn ta w 6128, bo ta w 464, jest taka meee. ;)

A z wad które psują dobre wrażenie albo uprzykrzają życie Amstradowcom, wymienił bym 3:  wolne wyświetlanie literek, kiepski głośniczek i kiepska synteza mowy.

Na wolne literki są liczne procedurki które to przyspieszają. W polskiej prasie było w Komputer 4/89s24 oraz Bajtek 9/92s20 <akurat wtedy kupowałem swojego. Dla wybrednych są też rozwiązania w ROMie, ja polecam X-DDOS, przy okazji dostajemy parę ekstra komend do stacji. I już przy resecie widać że komunikat powitalny pojawia sie tak szybko jakbyśmy siedzieli przy szybszym komputerze. Te dopalacze przesuwają prędkość Amstradowych literek z końca peletonu 8bitówek na pozycje wyprzedzającą 80% maszyn. W tym także te najpopularniejsze, i to nawet jeśli w ich przypadku wyświetlenie literki to zmiana 1go bajta w pamięci, a nie 16tu tak jak w CPC.

Na kiepski głośnik pewnie dałoby sie znaleźć jakiś zamiennik o podobnych gabarytach, z większym magnesem i szerszym pasmem przenoszenia. Ale ja go po prostu wywaliłem razem z potencjometrem. Otwór po pokrętle pasował na przełącznik ABBA, a dźwięk puściłem do TV na pinie od masy którą odciąłem, bo masa i tak "szła" z obwódki wtyczki. I od tej pory mój AY miło mruczał zamiast skrzeczeć. :)

Na trzecią wadę jak dotąd nie ma mocnych. W czasach przedAmstradowych Amerykanie napisali program Sam, który gadał po angielsku i hiszpańsku na C64, Atarce i Applu. Polacy z dekadę później dorobili polską wymowę i wsadzili do BlackBoxa. A brzmi to tak dobrze że niektóre gadające budziki na PC z końca lat 90ych nie brzmiały lepiej, a słynny Amigowy Say sprawia wrażenie jakby miał ugryziony język i ciężko go zrozumieć, ale nic to w porównaniu z żenadą jaką słyszymy na CPC, ZX i ST. Najprymitywniejsze roboty ze starych filmów SF, nawet puszczone przez CB-Radio w czasie burzy są łatwiejsze do zrozumienia. Jak przyjdzie Komodziarz i powie żebyś zaprezentował jak CPC potrafi gadać to pokrywam sie wstydliwym rumieńcem. Dwa z tych 3ech kompów na których działa Sam nie mają fikuśnych układów dźwiękowych, i założę sie że sample które tam zastosowano brzmiały by równie dobrze na AY, ale może jakieś licencyjne przeszkody stanęły na drodze ich konwersji do maszynek z Wielkiej Brytfanki.
Co prawda jest jakiś Hiszpan który robi przystawkę do portu drukarki która gada jak Stephen Hawking, ale zewnętrzny gadżet to już nie to samo. Na osłodę możemy sobie posłuchać przysięgi RoboCopa. Szału nie ma, ale to najlepsza synteza mowy jaką słyszałem na CPC. :)

A jak ktoś ma wątpliwości o fajności CPC to polecam wizytę we wątku:  Ładne i zaskakujące:
https://www.speccy.pl/forum/index.php?topic=883.0
« Ostatnia zmiana: 2021.09.17, 10:23:34 wysłana przez ZbyniuR »
- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

rzookol

  • ***
  • Wiadomości: 214
  • Miejsce pobytu:
    Lublin/Stasin
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #2 dnia: 2021.09.17, 20:18:04 »
Najlepszym 8bitowecem jest NES i Sega Master System, zaraz potem MSX2+ (którego nie pokazali w filmie bo przy 32tys kolorów taki amstrad słabo by wypadł). Amstrad byłby wyżej gdyby  miał sprajty czyli powiedzmy Amstrad CPC 6128plus ale na pewno nie zwykły 6128.
+2, +3, CPC128Plus, kilka Amigi, kilkadziesiąt Maków, walające się Commodore

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #3 dnia: 2021.09.17, 20:48:36 »
Przecież to nie jest film o najlepszym 8bit tylko o tym dlaczego to ulubiony komp Noela. :)
- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

McArti0

  • ***
  • Wiadomości: 113
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #4 dnia: 2021.09.17, 20:50:54 »
Stacja, RGB, Centronix, Otwarta architektura,krawędziowe złącze systemowe (miałem wersje bez gniazd), Genialny basic ze zdarzeniami i przerwaniami. i pisaniem tekstu w trybie graficznym od dowolnego piksela. 640x200 i 80znaków. VIDEO RAM z bezpośrednim dostępem. Sprzętowo PCet z Z80. Moje marzenie z lat 80tych kiedy widziałem i dotykałem w 1988 Schneidera, sprzęt sprowadzony na sprzedaż za 750tyś z zielonym co stanowiło 20 pensji mojego ojca i było nie osiągalne.
Byłem zafixowany na Amstrada. Unipolbrita pożyczałem, ale w życiu bym nie wydał pieniędzy. C64 był dla mnie bez sensu, Atari miał śmieszne tryby graficzne.

Amstrad zasługiwał na wersję 8 i 16MHz tak jak dostali następcy Joyca.

pc. AHA i ten edytor linii z OCR znaków i dowolnym miejscem rozpoczęcia linii, które zawdzięczamy Shugarowi, który stwierdził, że jak klient wejdzie do sklepu i naciśnie strzałki to kursor ma sie ruszać po całym ekranie.
« Ostatnia zmiana: 2021.09.17, 21:07:07 wysłana przez McArti0 »

damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2426
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #5 dnia: 2021.09.17, 23:03:37 »
CPC to naprawdę świetny sprzęt, gdyby jednak posiadał jeszcze mechanizm DMA, szybszy procek oraz więcej trybów graficznych i szerszą paletę barw byłby idealny.
Może się ktoś pokusi o CPC Second Edition  ;)
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #6 dnia: 2021.09.18, 07:57:36 »
@McArti0 - Co to są zdarzenia w Basicu?   
Bo mówiąc OCR znaków to chyba masz na myśli drugi kursor który wzięto z Basica BBC Micro.

@damik - DMA jest w Plusach. A mówiąc o Second Edition brzmisz jak Amigowcy NextGenowcy. :)  Moim zdaniem jest na to o 30 lat za późno.
Alan pisał w swojej książce że pod koniec 80ych zdawali sobie sprawę że bez poprawienia grafiki i mocy procka ani CPC ani PCW za długo nie pociągną. A może czytałem to w jakimś wywiadzie z byłym pracownikiem Amstrada. hmm. W każdym bądź razie planowali stworzyć model łączący zalety obu tych 8bit. PCW miał LocoScript, który był nie tylko świetnym edytorem tekstu, jednym z lepszych w tamtym czasie, ale był także systemem operacyjnym który miał możliwość zarządzania plikami oraz pamięcią i instalowania dodatkowych łatek i aplikacji działających w tle. Ale wykorzystywał znacznie swobodniejsze możliwości przełączania 16K banków pamięci niż te jakimi dysponował CPC. Przez co konwersja tego programu dla CPC raz że była trudna, a dwa oznaczałaby utratę kompatybilności między tymi dwiema wersjami LS, i trzeba by potem pisać osobne wersje programów dla LS na PCW i LS na CPC. No i oczywiście w PCW nie było kolorów. Dźwięków też ale to było łatwe do zrobienia i hobbyści dorabiali mu AYka.

Natomiast CPC jeśli chciał nawiązać rywalizację z ST czy A500, to musiał poprawić grafę, tzn kolory, sprajty, scroling, tryby i procek. A że nie chcieli żeby ich dwa 8bitowce rywalizowały ze sobą, to uznali że stworzą maszynę która będzie wstecznie kompatybilna zarówno z CPC jak i z PCW, a przy tym da dodatkowe zalety.

Tyle że wyższy priorytet jako potencjalnie bardziej dochodowy oraz bardziej przyszłościowy miało opracowywanie kolejnych PC. A projekt nowego 8bit był rozgrzebany i niedokończony. Tymczasem sprzedaż CPC zaczynała spadać, i troszkę w panice uznali że muszą dać coś nowego teraz, a nie za rok czy półtora. Pozbierali do kupy to co już działało czyli sprajty, scroling, paleta i łatwiejsze puszczanie sampli, i wydali to jako Plusa oraz GXa. Bo kompatybilność z PCW i szybszy procek ciągle im sprawiała kłopoty. Mieli zamiar to dokończyć i podobno mieli gotowy prototyp, ale widząc że sprzedaż Plusów bynajmniej nie szybuje, mimo nakładów na reklamę, a PCW i PC idą w górę, uznali że szkoda forsy na projekty których sukces jest tak wątpliwy, więc przestali produkować CPC i ZX. :(

Wtedy nie było jeszcze Internetu i może trudniej było firmie zebrać opinie i pomysły od użytkowników, ale jak się czyta współczesne wspominki ówczesnych Amstradowców to najczęściej narzekają na dwie rzeczy. Na konieczność kupowania CPC z monitorem oraz na trochę już archaiczne dyskietki 3". A przecież te dwie zmiany byłyby najłatwiejsze do wprowadzenia. W PCW przesiadka na 3.5" się udała inie zaszkodziła sprzedaży.

Moim zdaniem wprawdzie dodawanie monitora bardzo utrudniło i podrożyło sprowadzanie CPC do Polski, (głównie przez koszty transportu tylu kg), to na zachodnim rynku gdzie mieli obcykany hurtowy transport i sieci sklepów nie było to problemem, zwłaszcza przy cenie tak niskiej w porównaniu z konkurencją jakby monitor dodawali gratis, a były to czasy gdy w mało którym domu ludzie mieli dwa TV, w dodatku często ten drugi albo oba były czarno-białe, no i wtedy jeszcze TV nie miały ani wejścia RGB, ani dość małej plamki aby tekst z 80 znaków w linii był na nich czytelny. Więc gdyby wtedy sprzedawali CPC bez monitora to by ich strasznie krytykowano za ten nieczytelny tryb który sie do niczego nie nadaje, i pewnie mało edytorów by na to powstało skoro mało który Amstradowiec miałby wyraźny ekran. W 1986 w UK C64 z magnetem kosztował tyle co 464 ze zielonym, a C128 + FDD kosztował tyle co 6128 z kolorem. Więc CPC było kuszące. Ale w 1990 już ponad połowa rodzin w UK miała po 2 kolorowe TV z których przynajmniej jeden miał wejście RGB. A 6128+ z kolorem kosztował tyle co A500, albo tyle co kolorowy monitor do A500. A za cenę Plusa z monitorem mono mogłeś kupić Atari ST. Więc mając w domu TV wolałeś kupić A500 niż słabego 8bit z niepotrzebnym ci monitorem. Ewentualnie mając już A500 zamiast kupić monitor C= mogłeś kupić Plusa z kolorem, i Plusa dać młodszemu rodzeństwu niech sobie do TV podłączy. Taa cenowo pomysł fajny, ale wtyki nie pasowały a mało który klient jest także majsterklepką.
Naprawdę jestem ciekaw czy zwykły 6128 ze stacją 3.5" i bez monitora nie sprzedawałby się w 1990 lepiej niż to wyszło Plusom. No bo te marne 250 tys sztuk w ciągu dwóch lat to jest tylko 1/4 tego ile sprzedawano tych wcześniejszych modeli. Pewnie samych monitorów by więcej sprzedali z kablem do ST i A500. hehe :)

Nie jestem pewien czy dodawanie ekstra trybów zwłaszcza takich które by zajmowały więcej miejsca w pamięci byłoby sensowne w kompie o tak niewielkim RAMie. Nadawałyby sie na obrazki startowe i slideshowy z muzyczką i skrolakami, ale coś bardziej dynamicznego byłoby trudne bez ekstra proca i extra RAMu na tilesy i kolejne klatki sprajtów.  Mnie sie w Amstradowych czasach marzyło aby tryby z wąskimi literkami 4x8 pix w 4 kolorach były łatwiejsze do użycia np jedną komendą. Albo żeby Overscany dawało się łatwo używać w Basicu. Tyle że w praktyce pamięć ekranu wtedy nachodzi na Basic więc trzeba by wprowadzić tryb pracy zamieniający miejscami pamięć ekranu i Basic. I drugi kłopot to zarówno wyświetlanie kolumn liter jak i rysowanie linii jest skaszanione gdy zmienimy standardową szerokość ekranu. A super by było gdyby to działało poprawnie i to przestawione jedną komendą taką jak MODE. A to jest kwestia softu a nie sprzętu. Nawet teraz by sie to przydało bo jest tylko garstka programistów która potrafi to ogarnąć. Szkoda też że CPC nie umie wyświetlać grafiki prosto z ramdysku, wtedy by nie trzeba Basica przenosić w inne miejsce, ani przerzucać kolejnych klatek obrazu z ramdysku do standardowej pamięci. A drugą rzeczą jaka mi sie marzyła choć tego nie widziałem a tylko o tym czytałem to tryby jak w C64 tzn atrybuty aby w rozdziałce 320x200 korzystać ze 16 kolorów w ekranie który zajmuje tylko 9KB, C64 naprawdę wygląda kolorowiej niż 4 kolorki w CPC, no i porty ze speca by nie były wtedy takie skaszanione. Albo taki tryb tekstowy jak w C128 z 80x25 ale tylko po 2 bajty na literkę. W jednym kod znaku, a w drugim kolor tła i pena. To by dawało bajecznie kolorowe i estetyczne teksty i tabelki przy zaledwie 4KB. A jak szybko by sie wtedy teksty przewijały po ekranie. Ech :) Bardziej marzyłem o czymś takim niż o trybach jak w ST czy w Amidze.

A co do palety, to wiecie o tym że płyta główna Amstrada jest zerżnięta z tej 3iej ostatniej wersji Tandy CoCo?  On miał takie same 3 tryby jak CPC tylko że z paletą 64 kolory. Zmniejszono paletę aby się nie kojarzyło z tamtym kompem, a uznano że 27 kolorów to i tak lepiej niż naście kolorów jakie ma konkurencja. A szkoda, przydałyby sie ze dwa berze i z jedna extra szarość, i może jeszcze zielony o jasności pośredniej między kolorem 9 i 18, czyli takim na ok 75% jasności, ale bez tego zgniłego odcienia jak w kolorze 12. Zresztą właśnie po to tą średnią jasność zieleni ustawiono na 60% zamiast na 50% aby ciemno żółty 12 zmienił sie w taki bardziej zielonkawy co miało załatać brak takiej pośredniej zieleni. Pomysł taki średnio udany, ale przeszłości już nie zmienimy, budowanie teraz nowej wersji CPC nie ma sensu, nie dlatego że to trudne ale dlatego że nie byłoby komu pisać na to softu. Wystarczy popatrzeć na wysiłki Amigowców z PPC albo z Vampirami, albo na Atarowców rozszerzających XE o procka 16bit 20MHz i grafę VBXE z trybami i sprajtami lepszymi niż w Amidze. Sprzedali tego ze 200 sztuk, dekada minęła a softu tyle co kot napłakał.

« Ostatnia zmiana: 2021.09.18, 08:08:17 wysłana przez ZbyniuR »
- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

McArti0

  • ***
  • Wiadomości: 113
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #7 dnia: 2021.09.18, 10:00:39 »
@McArti0 - Co to są zdarzenia w Basicu?   
Bo mówiąc OCR znaków to chyba masz na myśli drugi kursor który wzięto z Basica BBC Micro.

ON SQ()  GOSUB
EVERY GOSUB gdzie można było sprawdzić wszystko np co 1/10 sek.

OCR był jeszcze w COPYCHR$

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #8 dnia: 2021.09.18, 10:40:17 »
Puszczanie muzyczek było ostatnią rzeczą jaka mnie w Basicu interesowała nic dziwnego że nigdy tego SQ() nie użyłem, a tylko do tego sie nadaje. :)
- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

McArti0

  • ***
  • Wiadomości: 113
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #9 dnia: 2021.09.18, 13:24:55 »
Nie tylko ;)

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #10 dnia: 2021.09.18, 17:08:30 »
Z opisu w instrukcji wynika że to jest do badania stanu licznika w kanałach AY3, aby wiedzieć czy już dorzucać nutki do kolejki czy jeszcze nie. Ewentualnie by z synchronizować inne działania z tymi nutkami. Coś przegapiłem?

- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

rzookol

  • ***
  • Wiadomości: 214
  • Miejsce pobytu:
    Lublin/Stasin
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #11 dnia: 2021.09.18, 19:56:53 »
@ZbyniuR

Przecież Coco3 ma zupełnie inną architekture i płytę niż CPC plusy.
+2, +3, CPC128Plus, kilka Amigi, kilkadziesiąt Maków, walające się Commodore

McArti0

  • ***
  • Wiadomości: 113
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #12 dnia: 2021.09.18, 22:54:54 »
Coś przegapiłem?

ma rozdzielczość 1/100 sek a every i after tylko 1/50

ZbyniuR

  • *****
  • Wiadomości: 3333
  • Miejsce pobytu:
    Carlisle w UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #13 dnia: 2021.09.19, 01:17:48 »
@rzookol - Przecież wspominając o CoCo nie mówiłem o Plusie. Plus ma z pół płyty głównej w jednym scalaku.
- Jeśli masz w domu światło i wodę, tzn. że masz światłowód. ;)

McArti0

  • ***
  • Wiadomości: 113
Odp: Czy CPC6128 to najlepszy 8-bitowiec?
« Odpowiedź #14 dnia: 2021.09.19, 09:26:15 »
Ale Tandy CoCo 3 jest z 1986 i na Motoroli 6809 wiec raczej Amstrad to co innego i istniał już od roku