Autor Wątek: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k  (Przeczytany 7982 razy)

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« dnia: 2017.05.09, 12:11:00 »
Pytanie zadałem początkowo na grupie SecretLevel na fb i skierowano mnie tutaj .. wiec przeklejam :

Otóż jest sobie moje 35 letnie ZX Spectrum 16k, jako że praktycznie nic się nie da na tym uruchomić rozszerzyłem sobie kilka lat temu w nim pamięć ( układ na bazie SRAMu BS62LV256 wlutowałem na ROM, + jedynie zrobilem sobie prosty dekoder adresu/szyny kontrolnej na trzech bramkach NOR z 74ls02n ).. moje rozszerzenie działało kilka lat aż nagle SRAM wyzionął sobie ducha.. więc postanowiłem zrobić to porządnie jak w dawnych czasach i zamówiłem zestawik rozszerzenia taki jak był sprzedawany przez Sinclair w latach 80tych, czyli 2x74ls157n jako multiplekser adresu + 74LS32 i 74LS00 pracujące wraz z opornikami R70/R71 i kondensatorami C63/64 jako logika linii CAS/RAS, no i do tego oczywiście 8 sztuk DRAM 4164 - cały zestaw z ebay za dosyc drogo, podobno od sprawdzonego człowieka który tym handluje od lat)/ Zamontowałem brakujące elementy w oryginalne podstawki DIL na płytce (Issue 3b), zalutowałem zworki TI i 4 ... i zonk - niefortunnie przypaliłem lm7805 na układzie zasilania robiąc małe zwarcie , na szybkiego zamontowałem nowy stabilizator i fru - nic (no nie do końca nic bo ULA sie odpaliła i pokazała śmieci)... hmm .. myślę coś nie tak z falownikiem na przetwornicy DC-DC bo nie słysze cewek ... sprawdziłem TR4 i TR5 i są w 100% sprawne .... okazało się, żę było zwarcie na cewce transformatorka bo polało się pod nią troche alkoholu którym czyściłem topnik ... - szybkie wylutowanie transoftmatorka, osuszenie i .. yeah znowu dziala ... sprawdziłem napięcia +5V jest +5.01, 12V jest w okolicach 11.98, -5 jest na swoim miejscu ... odpalam PRINT PEEK 23732+PEEK 23733 * 256 i ... 32767 .. mam dalej 16k !!! cholera ... (no i wystraszyłem się że przy okazji 4116 z dolnego RAMu mogło pójść  bo nie było -5V przy kilku próbach odpalania - ale nie ...lower RAM jakimś cudem przeżył brak -5V !!!). Odpalam z playtzx test ramu i dolny RAM działa idealnie... Myślę walczę dalej ... niestety że nie mam oscyloskopu więc pomyślałem że postudiuję schemat i domyślę się co to ma znaczyć, i wydumałem, że może coś jest nie tak albo z multiplekserem adresu albo z logiką linii CAS/RAS , bo nie wierzę że 8 sztuk 4164 jest martwa - szczególnie że to fabrycznie nowe kostki. Jako, że nie podejrzewałem również układów logiki, które też podobno są nowe postanowiłem przelutować R71, R70, C63 i 64 .. i jako że nie miałem kondensatora 180pF pod ręką, zalutowałem jakiś ceramik pastylkę 100pF (taki był używany w Issue 2 w tym samym miejscu, co zapewne skutkowało stanem niskim CAS wcześniej po RAS, bo kondensator szybciej spadał poniżej 2V). Odpalam i o dziwo ... test pamięci pokazuje mi, że teraz mam 48k ale z zepsutym wysokim RAMem.. coś się już da zapisać/odczytać pomiędzy $8000 a $ffff - niestety siedziałem kilka godzin klepiąc peek i poke na różnych losowych adresach co i okazało się, że raz na 20-50 zapisów mam co innego w odczycie niż zapisałem. Linia RAS wydaje się chodzić dobrze, bo dane odczytywane w kółko nie giną (czyli odświeżanie DRAM niby już działa)... w końcu postanowiłem polutować równolegle kilka kondensatorów i zrobić te 180pF ... i znowu zadziałało jedynie 16k ... sprawdziłem również oryginalne ceramiki C63/64 i mają dokładnie 45pF i 180pF - więc wróciły na swoje miejsce .... , jako, że skończyły mi się całkowicie pomysły co sprawdzić (poza wymianą 74LS157 LS00 i LS32, na które zapasowe czekam) i żeby dało się to zrobić bez użycia oscyloskopu i sprawdzania co się dzieje na liniach CAS i RAS czy Strobe na multiplekserze. Za wszelkie pomysły z góry dziękuje. Aha ... przy pierwszym odpaleniu z RAMem ULA wariowała i waliła "śnieg" przy odczycie klawiatury, znikło to po chwili samo ... walczę z tym juz jakies 4 dni i nic ...  wczoraj nawet przylutowalem inny SRAM do ROMu i odpaliłem 48k w ten sposób i normalnie przeszło testram, odpalilło Manic Minnera itp ... ale ja chcę to mieć zrobione jednak tak jak to było w oryginale.
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

pear

  • *****
  • Wiadomości: 5511
  • Miejsce pobytu:
    Będzin
  • Z80 only
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #1 dnia: 2017.05.09, 12:19:48 »
Jakiego dokładnie typu są pamięci 4164 ? Być może mają odświeżanie 8-bitowe, a Z80 odświeża tylko 7-bitów.
Na przykład KM4164A ma 8-bitowe odświeżanie. Do ZX-ów nadaje się wersja KM4164B (ta ma 7-bitowe).
ZX/Enterprise/CPC/Robotron/C128D

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #2 dnia: 2017.05.09, 12:20:12 »
Jakie kości masz na górny RAM? Jaki czas dostępu, 150 czy 200ns?

W przypadku zmiany czasu dostępu z oryginalnych 200ns na 150, kondesatorek 180pF powinien być zmnieniony na 100pF.

Jakiego producenta wsadziles multipleksery, Nationala?
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #3 dnia: 2017.05.09, 12:40:42 »
Ok .. to jest zestaw DRAMow od http://www.bytedelight.com z Holandii ... pamiatki to km4164b-15 050c korea , ls157 nie mam pojecia jakiej sa firmy ale domyslam sie ze pan ByteDelight by nie sprzedawal Nationala ktory po prostu nie dziala.
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #4 dnia: 2017.05.09, 12:47:11 »
Jak wspominałeś o cenie, tak myślałem, że to z tego sklepu. Tak ma przyszłość, tutaj masz za połowę tej ceny: http://store.retroleum.co.uk/zx-spectrum-chips

Podmień multipleksery np na TI 74HCT157, wymien kondesatorek na 100pF, zapuść jakiś test pamięci i zobacz co dzieje się.

Aha, sprawdź czy dobrze kontaktują multipleksery. Może podstawka być walnieta.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #5 dnia: 2017.05.09, 13:15:41 »
Nie mam w szufladzie niestety takich multiplekserow, a zaj... tutejszy sklep Maplin oczywiscie takich "wynalazkow" nie posiada.. W niedziele zamowilem  na ebayu 74LS157N z TI jakies 6 sztuk na wszelki wypadek (TTL niestety a nie High speed CMOS jak polecasz) i czekam na poczte (z UK idzie mi jakies 4-5 dni :( ). Dzisiaj wieczorem troche podgrzeje te podstawki i sprawdze przejscia miernikiem - moze jest jakis zimny lut ... kij wie. Moze tez wymienie 7805 na nowy bo zalutowalem jakis z demontazu co mialem pod reka.
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #6 dnia: 2017.05.09, 13:32:15 »
Zacznij kupować w RS;) Maplin to porażka na całej linii.

Mogą być i LSy, byleby sprawne. HCT łatwiej kupić z pewnego źródła.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #7 dnia: 2017.05.09, 21:07:43 »
No i wróciłem z pracy, i dla sportu .. przelutowałem 7805 ten który podejżewałem, że jest walnięty na L78S05CV (2A), dodatkowo wrzuciłem 100pF na C64 zamieniłem miejscami multipleksery i  ... dalej jest to samo (mam nadzieję, że nowe dotrą do piątku) .. załączam kilka fotek co się dzieje - zx spectrum diagnostic to jedyne co mam pod ręką do testowania RAMu (z playtzx) - musze gdzieś wydłubać jakiś eprom kiedyś i wrzucić coś lepszego... ale jak widać ...napisałem krótki program w BASICu i to co dostaje na ekranie wygląda dosyć losowo jak widać.

EDIT: te cyrki z obrazem na ekranie to wina telewizora z chińskiej fabryki  Alana Sugara :)
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #8 dnia: 2017.05.10, 09:45:40 »
Chyba coś nie tak z multiplekserami, żadna kość górnego RAM nie jest poprawnie widziana / nie działa. Wątpię aby wszystkie 8 kostek RAM było dziabnietych.

Ostatnio na WoS ktoś opisywał podobny problem.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #9 dnia: 2017.05.10, 12:49:15 »
Ok ... czekam aż przyjdą multipleksery zapasowe... i zobaczę czy to pomoże .... wygląda niestety na to, że ByteDelight będzie miał pierwszego negatywa na ebayu jeżeli okaże się, że te od niego są niesprawne
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

zaxon

  • *****
  • Wiadomości: 4695
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #10 dnia: 2017.05.10, 12:59:19 »
Na tej płycie bardzo łatwo zwarcie zrobic.... Zworki sa poprawnie wlutowane ?
Siedem kilo smalcu,gesich jajek kopa,zeby moc to polknac tegiego trza chlopa. GG 3456993

Maryjan

  • *****
  • Wiadomości: 6666
  • Miejsce pobytu:
    Skarżysko-Kam.
  • Scotch whiskey and West Highland Terrier
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #11 dnia: 2017.05.10, 13:03:11 »
Przed montażem nowych multiplekserów sprawdził bym druk wizualnie i miernikiem - na ciągłość ścieżek i ew. zwarć.
"Co miałem powiedzieć - przeczytałem..." Nikodem Dyzma

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #12 dnia: 2017.05.10, 13:53:53 »
Takie głupie pytanie. A działa zasilanie do tych multiplekserów ?

Jak podpowiedział Zaxon, linki lk3 i lk4 mają znaczenie przy pamięciach polowkowych jak 4532, przy pełnych 4164 mogą być w dowolnej pozycji ale jeden z nich musi być.
« Ostatnia zmiana: 2017.05.10, 14:04:24 wysłana przez Klaudiusz »
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76

screemer

  • **
  • Wiadomości: 54
  • Miejsce pobytu:
    Eire
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #13 dnia: 2017.05.10, 17:03:42 »
zaxon: Oczywiscie obie zworki sa poprawnie - czyli losowo :) TI-3 na ten moment - ale sprawdzilem takze TI-4 OKI-L i OKI-H - nie ma znaczenia ktore dwie cwiartki 4164 sa wykorzystane - efekt zapisow i odczytow jest ten sam co na zdjeciach.

Ciaglosc sciezek juz sprawdzilem miedzy Z80 a podstawkami pod multipleksery i LS00/LS32, rowniez miedzy multiplekserami a podstawkami kazdej z osobna kosci dram i miedzy nozkami D/Q a szyna danych na Z80. Nie posprawdzalem zwarc miedzy liniami jescze, ale gdyby bylo zwarcie gdzies na magistralach Z80 to na moj rozum Z80 by nie mogl nawet pobrac opcodu z ROMu, podobnie jakies zwarcie z A15 by nie pozwolilo mi odpalic komputera z przylutowanym SRAM - a z przylutowanym SRAM 32kx8 i z wymieszanym MREQ z A15 jako CS dla SRAM komputer chodzi normalnie jako 48k i przechodzi wszelkie mi znane testy, laduje gry 48k itp... wiec zostaja mi tylko do sprawdzenia czy nic nie jest zwarte z wyjsciami multiplekserow i ewentualnie wejsciem strobe (pin1) (cholera gdybym mial ten cholerny oscyloskop to bym podejrzal sobie jak wyglada to strobe, cas i ras i pewnie byloby widac gdzie szukac)

Klaudiusz: zadne pytanie nie jest glupie przy takim dziwnym zachowaniu sie pamieci :) ale oczywiscie ... zarowno masa jak i +5V sa na wszystkich czterech nowych ukladach :)
 Zamrazamy na razie temat ... czekam na przesykle nowych multiplekserow, bramkek 00 i 32 ... wiec bedzie wiadomo czy to wina tych ukladow czy mojej opetanej Issue 3b :)
scrm
------
Sinclair: ZX Spectrum 16k i3 (NEBULA + SRAM), ZX Spectrum 16k i3B, ZX Nuvo 128
Inne stare graty: C= Amiga 600HD/Furia-FPU/IndiVisionECS/SSD 32GB/Gotek/KS3.1

Dawniej:
ZX Specrum 48k, ZX Spectrum 128 +2, Unipolbrit Komputer 2086

KWF

  • *****
  • Wiadomości: 6838
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
    • PCBway
Odp: ZX 16k - problem z rozszerzeniem pamięci do 48k
« Odpowiedź #14 dnia: 2017.05.10, 17:16:12 »
Analizator stanów logicznych wystarczy ;) nawet 8 kanałowy na USB za 10 euro z portalu aukcyjnego. ;)
KWF
-----
R Tape loading error 0:1
Moje zabawki: https://github.com/McKlaud76