Zakłócenia w głośniku i na wyjściu MIC

[Gelip]

Od jakiegoś czasu zauważyłem iż mam jakieś zakłócenia w głośniku klona ZX Spectrum "Bajt", które są też na wyjściu MIC. Pojawiają się one losowo, czasem prawie ich brak a czasem są intensywne. Zrobiłem w prawdzie kilka przeróbek zasilania ale sprawdziłem miernikiem i nie ma żadnych zwarć - wszystko jest zrobione starannie. Poza tym zakłócenia te były już wcześniej przed przeróbką zasilania. Przerobiłem nieco złącze RGB zmieniając funkcję pinu - wyjście dźwięku na 5V potrzebne do załączenia TV w tryb RGB:

oraz przerobiłem złącze zasilania za pomocą przejściówki w której zrobiłem od razu cross'a:

"Bajt" działa normalnie ale wkurzają mnie te zakłócenia. Nagrałem je do pliku Cracks.mp3 - najlepiej odsłuchać w słuchawkach w programie audio. Co może być przyczyną tego? Początkowo podejrzewałem zasilacz ale to samo dzieje się na oryginalnym jak i innym AT.

[gorzyga]

Hmm, to będzie dość ciężka sprawa. Ewidentnie coś się "gotuje". Przydało by się przeanalizować schemat (jest gdzieś dostępny?) i poszukać problemu używając oscyloskopu. Na początek jednak proponuje sprawdzić reakcję płyty na ciepło - podgrzej wszystko suszarką i sprawdź, czy coś się zmieni. Ja wstępnie bym stawiał na któryś z elektrolitów...

[Gelip]

Schemat jest tutaj. Oscyloskopu niestety nie posiadam a nawet gdybym miał to chyba nie umiałbym się nim posługiwać :-)

[Gelip]

OK, chcę wymienić wszystkie kondensatory К50-24 47мкф +80 -20% 16В ponieważ wyglądają na przypalone tylko nie wiem jaki zamiennik zastosować. Może ktoś polecić zamiennik, czy to ma być 105 stopni jak do płyt głównych PC? Zdaje się iż jest to 47uF (mikrofarad) 16V tylko te +80 -20% nie wiem.

[steev]

Dokładnie.
To 47µF/16V z tolerancją +80/-20%

[oj_mix]

Kondensatory nie są przypalone; to sposób zgrzewania wyprowadzeń do aluminiowego korpusu/ wyprowadzenia "plusa".

Na pewno wymienić C19, C14 oraz koniecznie C11.

Profilaktycznie wymienić C38.

Przed wymianą można też określić skąd te zakłócenia przychodzą; z części cyfrowej, czy analogowej. Wlutować trzeba kondensator C14 i do "minusa" tego kondensatora dołączyć nowy kondensator (od 470nF w górę) i dołączyć się do dowolnego wzmacniacza m.cz; masa wzmacniacza masa - masa komputera.

Jeżeli zakłócenia są od strony analogowej należy wymienić K157УД2 ale przedtem do sprawdzenia (podstawienia) tranzystory VT5 i VT6

Nie ma potrzeby stosowania kondensatorów na 105C lub niskoimpedancyjnych, ale przydało by się wstawić coś bardziej firmowego SAMWHA, VISHAY, RUBYCON.

Tolerancja nie ma znaczenia.

[Gelip]

Już zamówiłem kondensatory i czekam na przesyłkę. Postaram się wymienić wszystkie typu 47uF (13 sztuk) jak pisałem. Na innym forum też uważają iż C11 jest najważniejszy.

Jeżeli zakłócenia są od strony analogowej należy wymienić K157УД2 ale przedtem do sprawdzenia (podstawienia) tranzystory VT5 i VT6

Podobnie odpisał mi Prusak w e-mailu tylko nie wiem jak je sprawdzić.

Przed wymianą można też określić skąd te zakłócenia przychodzą; z części cyfrowej, czy analogowej. Wlutować trzeba kondensator C14 i do "minusa" tego kondensatora dołączyć nowy kondensator (od 470nF w górę) i dołączyć się do dowolnego wzmacniacza m.cz; masa wzmacniacza masa - masa komputera.

Sorry ale jestem raczej początkującym elektronikiem i aż tak dobrze nie znam się na rzeczy. Mógłbyś prościej napisać o co chodzi i co mam zrobić aby sprawdzić źródło zakłóceń? Mam wlutować nówkę C14 47uF i do niego 470nF (dobrze widzę - nie uF) ale jak, może jakiś schemacik :-). Minus 470 do minusa 47 czy do plusa 47? I o jaki wzmacniacz chodzi? Jak już to zlutuję to co z tym zrobić dalej?

[oj_mix]

Na 99% zakłócenia pochodzą od tego przedwzmacniacza więc moją wcześniejszą propozycje sprawdzenia źródła zakłóceń można pominąć.

Może źle to opisałem; trzeba  wlutować C14 a do punktu lutowniczego tam gdzie jest podłączona ujemna okładzina kondensatora C14 dołączyć dowolny sprawny kondensator (aby odciąć składową stałą) jedną nogą a drugą nogą tego kondensatora podłączyć się do dowolnego wzmacniacza/amplitunera. 

W ten sposób można odsłuchując na zewnętrznym wzmacniaczu; sprawdzić źródło zakłóceń.

Tranzystory należy wymienić  na dowolne inne; uszkodzenia tego typu (np. zwiększenie prądów zerowych) nie da się zmierzyć zwykłym miernikiem - w mierniku taki tranzystor będzie uznany za sprawny a w układzie gdy jest zasilany - nie będzie sprawny.

[Gelip]

Przesyłka dotarła ale przed wymianą postanowiłem sprawdzić jeszcze raz różne zasilacze no i powiem tak iż już nic z tego nie rozumiem . Przeniosłem się do innego pomieszczenia, podłączyłem oryginalny zasilacz i od razu są zakłócenia. Teraz wymieniłem zasilacz na stary typu AT, podłączyłem magnetofon i słuchawki które mam na uszach i tak już od ok. 10 minut i normalnie ani jednego zakłócenia, "Bajt" pracuje "czyściutko".
Już nie czaję tego. Teraz wszystko wygląda na sprawne. Wcześniej na tym zasilaczu AT w innym pomieszczeniu też były zakłócenia. Wygląda na to iż to jednak zasilacz lub luźne wtyki MOLEX.

[trojacek]

Czy w tym pokoju, gdzie występują zakłócenia, są może świetlówki?

[Gelip]

Nie, nie ma świetlówek. Wróciłem do poprzedniego pokoju i testuję z zasilaczem AT i wszystko jest OK. Doszedłem do wniosku iż coś jest nie tak z moim oryginalnym zasilaczem w którym przerobiłem wtyk na MOLEX - patrz poprzedni post, drugi załącznik. Albo zasilacz uszkodzony albo puściło lutowanie na którymś przewodzie w miejscu owiniętym żółtą taśmą izolacyjną. Zmierzyłem też napięcia na oryginalnym zasilaczu w czasie obciążenia - podłączony "Bajt" i coś są za niskie:
5V: 4.38 - 4.41V   ~ 4.40V
12V: 10.38 - 10.40V   ~ 10.39V

[andy]

Jak na 5V to trochę mało jak na standard TTL. Zasilacz warto przerobić na solidny mostek i 78S05 jeśli są jakieś wynalazki...

[Gelip]

Jeśli chodzi o zasilacz to specjalnie zrobiłem przejściówkę aby móc używać zasilacza AT lub ATX a mam ich kilka w domu ;-). Chyba już gdzieś pisałem na forum ale napiszę jeszcze raz. "Bajt" potrzebuje zasilania 5V i 12V. Standardowy wtyk jest nieco inny niż MOLEX ATX i ma zamienione miejscami napięcia, dlatego w przejściówce zrobiłem od razu cross'a. Wcześniej kombinowałem ze złączem MOLEX od starego CD-ROM'u bezpośrednio na PCB w "Bajcie" ale okazało się iż był problem z mocowaniem do PCB.

Właśnie załączyłem demo Abstract i nie ma żadnych zakłóceń - zasilacz AT :-). Na razie nic nie wymieniam, zobaczę jak "Bajt" będzie się sprawował dalej.

[Gelip]

No i d..a :-(. "Bajt" działał przez jakieś 2 dni dobrze. Wczoraj wgrywałem różne dema i programy i było OK. Dzisiaj załączyłem komputer i znowu są zakłócenia (zasilacz AT)  . Jakoś nie wierzę iż to może być wina luźnej wtyczki MOLEX - przecież taka wtyczka normalnie zasila dysk twardy w PC - jeden z podstawowych komponentów systemowych a bardzo często podłączam w PC różne dyski twarde, CD-ROM'y itp. i nic się nie dzieje złego podczas działania PC.
Zwarć też nie ma - posprawdzałem jeszcze raz dokładnie miernikiem. Jeśli byłby uszkodzony jakiś układ (wzmacniacz) w "Bajcie" to jak to możliwe iż działał dobrze przez 2 dni ?! Normalnie mam jakieś cyrki z tymi zakłóceniami.
Postaram się wymienić kondensatory ale coś czuję iż to nic nie da. Nagrałem aparatem filmik. Trzaski słychać najlepiej pod koniec filmiku (0:40). Słuchać w słuchawkach: YouTube

A może to pętla masy? Powiem tak iż w oryginalnym zasilaczu masa jest wspólna i wychodzi jednym przewodem. Dalej we wtyku POWER masa rozgałęzia się na 2 żyły i wchodzi do PCB "Bajta" jako 2 oddzielne masy. W mojej przeróbce z zastosowaniem zasilacza AT jest tak że masy wychodzą oddzielnie z zasilacza AT, są połączone razem we wtyku MOLEX od CD-ROM'u, dalej płyną jednym przewodem i znowu rozgałęziają się we wtyku POWER. Patrz załączniki.

P.S. Czy to możliwe aby zakłócenia pochodziły od luźnego styku gdzieś w puszce elektrycznej w mieszkaniu bo ostatnio coś mi światło czasami miga? Jeśli nawet to czy zasilacz AT nie ma filtrów na takie typu zdarzenia?

[Gelip]

Wymieniłem kondensatory - 8 sztuk: C35, C30, C38, C18, C11, C13, C14, C19 niestety problem pozostał. Mam oscyloskop C1-118A ale nie umiem się nim posługiwać i nie wiem czy jest sprawny - tutaj filmik - na oko wygląda na sprawny :-). Jakby mnie ktoś poinstruował co i jak zmierzyć to może bym dał radę. Doczytałem iż układ DD75 - K157УД2 to dwukanałowy wzmacniacz wielozadaniowy. W "Bajcie" odpowiada on za formowanie dźwięku tworzonego przez instrukcję SAVE i również odpowiada za dźwięk na wbudowanym głośniczku i to by się zgadzało bo właśnie w głośniczku i na złączu MIC mam te trzaski. Zdaje się iż wykorzystany jest tylko jeden wzmacniacz - piny 5, 6, 7, 8, 9 a jako zamiennik można wykorzystać LM301.

... встроенный усилитель (на микросхеме DD75.2) используется одновременно для усиления звука динамика "Байта" и для формирования сигнала записи на ленту.