forum speccy.pl

ZX Spectrum => HARDWARE => Wątek zaczęty przez: PitMakot w 2024.06.13, 13:06:02

Tytuł: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.13, 13:06:02
Mam taki dziwny przypadek.
ZX Spectrum Issue 6A "gumiak" nie uruchamia się poprawnie bez podpiętego interfejsu.
Solo mam kaszę na ekranie.
Jak cokolwiek podepnę pod szynę to wstaje.
Podpinam Interface testowy i mam poprawny start.
Mogę przetestować RAM i wszystko jest OK.
Test pamięci przechodzi poprawnie na każdym programie.
Z takim przypadkiem jeszcze się nie spotkałem :(


Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: damik w 2024.06.13, 13:39:41
A z tej grupy "cokolwiek" to co dokładnie było testowane ?
A jak podepniesz sam prosty IF Kempston to też wstaje poprawnie ?
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: matofesi w 2024.06.13, 13:40:27
Ale co to znaczy "cokolwiek"? Jakiegoś kempstona też wystarczy? Czy może ci ROM wyleciał i dlatego nie startuje?

@damik spóźniłem się ;)
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.13, 13:52:14
Podpinałem BetaDisk, interfejs damika z Epromem, ZX Tester.
Może faktrycznie ROM wyleciał.
Sprawdzę.
Dzięki za naprowadzenie  :)


Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.13, 16:15:53
ROM sprawdzony na innym egzemplarzu działa.
Włożyłem do niego ROM z drugiego i ten sam efekt.
Włożenie Eproma też nic nie dało.
Dałem oczywiście  od spodu krosa 1 - 28.
Przedzwoniłem magistralę danych i adresową od CPU do ROM.
Jest połączenie. Wszystko dzwoni.
Podmieniłem jeszcze ULA i PCF-a , bez rezultatów.
Jakiś dziwny ten przypadek :(



Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: perinoid w 2024.06.13, 21:02:57
A tak z głupia frant, jak po uruchomieniu bez interfejsu zrobisz reset to wstaje czy jest tak samo? (jak nie masz podłączonego to zawsze można zewrzeć na chwilę na krótko odpowiednie miejsca na płycie zgodnie z resetem z plusa).
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: m0b w 2024.06.13, 21:31:28
A jak wyglądają zworki H/N? Nikt tam nic nie kombinował?
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: andy w 2024.06.13, 22:24:31
Przyjrzałbym się zasilaniu (przy okazji można zmienić 7805 na coś lepszego).
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: Gryzor w 2024.06.14, 11:51:24
Jesli na zewnetrzym ROM zawsze wstaje, to rzeczywiscie cos dziwnego, bo raczej swiadczy, ze adresy i dane sa czyste i ULA w porzadku. Moze warto sprawdzic te zworki i zasilanie ROM, kondzior C41. Pytanie czy soft reset tez daje taki efekt ?
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: ArturM w 2024.06.14, 12:35:42
Sprawdź poprawność połączeń rezystora R33 i jego samego, oraz jaki stan jest na pinie 34 układu ULA.
Dodatkowo sprawdziłbym czy nie ma czasem zwarcia na złączu krawędziowym pomiędzy !BUSACK i !ROMCS (są obok siebie).
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.14, 12:45:21
Ja to mam zawsze ciekawe przypadki.
Poszedłem tropem ROM a ściślej sygnału /ROMCS
Zgodnie ze schematem zmieniłem R33 z 680R na 560R który był ozaczony gwiazdką i teraz wstaje poprawnie  :D


Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: perinoid w 2024.06.14, 22:48:39
Brawo. Ciekawe czemu był podmieniony na inny.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.17, 11:09:55
@perinoid
Zobacz na schemat.
W/g mnie w Plusie powinien być 560R a w gumiaku 680R.
Nie wiem dokładnie dlaczego jest tam ta gwiazdka.


Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: KWF w 2024.06.17, 11:14:05
A czym różni się Plus od gumiaka poza obudową? Niczym.

Ta zmiana, raczej wynikała z typu/producenta ROMu, a zależała od typu obudowy tej samej płyty.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: trojacek w 2024.06.17, 11:22:40
A czym różni się Plus od gumiaka poza obudową? Niczym.

Dokładnie to samo mnie zafrapowało.
Zerknąłem do service manuala i chodziło raczej o producenta ULA?
Tabelka z elementami na str. 56, zawiera przypisy umieszczone na str. 51:

https://spectrumforeveryone.com/wp-content/uploads/2017/08/ZX-Spectrum-Service-Manual.pdf
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: damik w 2024.06.17, 11:37:44
Możliwe że ktoś podmienił w tej płycie uszkodzoną ULA na inną i potem już nie działało poprawnie.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.17, 12:08:29
Płyta w tym ZX dość zmęczona.
Serwis w 1991 roku już go naprawiał (jest naklejka co zrobili).
Wymieniane były pamięci 4 x 4116 oraz jedna 3732.
Tranzystor TR4 jest BC211
ROM ma podstawkę, ale jest oryginał.
ULA jest 6C001E-5


Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: KWF w 2024.06.17, 12:53:45
ROM oryginał nie oznacza, że jest on od tego samego producenta. Sinclair kupował PROMy od NECa, AMI lub Hitachi. Układy NECa są najbardziej kapryśne.

Wersji ULA też było kilka. W płycie w rewizji 6A oczekiwałbym ULA'i typu 6C001E-7 lub ostatecznie 6, a nie 5. Wersja 6C001E-5 pochodzi z płyt wydania 2 i 3. 6C001E-7 była produkowana przez Ferranti, a później przez Plessey.

Trafił Ci się składak po naprawach.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: damik w 2024.06.17, 12:55:27
ULA 6C001E-5 to dość stara i rzadka rewizja głównie występuje w późnych issue 2 i bardzo wczesne 3 lub nawet 3A i raczej nie była montowana oryginalnie w issue 6A.
Maszyny z tą wersją ULA powinny mieć też doklejony dodatkowy kondensator na linii /RAS w celu poprawy stabilności.
Dodatkowo obraz powinien być przesunięty o jeden znak w lewo, te typy tak podobno mają oraz tendencje do niestabilnej obsługi klawiatury na zimnym nierozgrzanym sprzęcie.

W tej płycie 6A prawdopodobnie była montowana fabrycznie 6C001E-7, ale głowy za to też nie dam. ;)

Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.17, 13:45:26
ULA raczej już długo nie pociągnie w tym ZX .
Ma dwa wybulenia na sobie i jest nadpęknieta.
Przykleję jej radiator to może przedłużę jej agonię.

Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: KWF w 2024.06.17, 14:01:44
No to pochwal się zdjęciem tej płyty i tej napuchniętej UrszULi. ;)
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.17, 14:53:17
Ciężko uchwycić te bulwy na zdjęciu. Coś tam widać.
Pęknięcia nie udało mi się złapać.
Widać je tylko pod określonym kątem.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: KWF w 2024.06.17, 15:30:38
Zdecydowanie ULA nie jest z tej płyty, jej produkcja odbyła się w 21 tygodniu 1983 r. Sama płyta ma oznaczenie 40 tydzień 1984. Do tego z podobnego okresu jest inwerter 'LS04 (32 tydzień 1984). Naprawiany dolny RAM jest istną zbieraniną tego co wpadło w rękę.

Każdemu jego p..no, ale C28, C44 i C45 profilaktycznie wymieniłbym przy tak grzejącej się ULA'i.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: trojacek w 2024.06.17, 18:06:48
To robi się jeszcze dziwniejsze, bo poprzednie issue PCB, czyli projektowane dla starszych ULA, miały zawsze 680 ohm...
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.17, 20:03:30
To robi się jeszcze dziwniejsze, bo poprzednie issue PCB, czyli projektowane dla starszych ULA, miały zawsze 680 ohm...

Pewnie ULA już pada i stąd ten efekt.
A ta gwiazdka przy R33 to ktoś wie jaką miała mieć funkcję?
Bo na schemacie issue 6A po coś ją  dali.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: KWF w 2024.06.18, 06:30:17
Rozwiązanie zagadki gwiazdki (*) i plusa (+) na schemacie Issue 6A:


Schemat nie jest pozbawiony drobnych błędów.

Źródło: Servicing Sinclair Computers Part 6 (https://worldofspectrum.org/hardware/rep7.html)
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.18, 11:07:24
Czyli ewidentnie wychodzi na to że ULA się kończy :(
Trzeba będzie pinformować właściciela że długo nie pociągnie ten ZX.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: damik w 2024.06.20, 23:21:37
Przyglądając się foto tego PCB można zaobserwować dość spore zróżnicowanie pamięci 4116 co nie koniecznie gwarantuje stabilne działanie takiego systemu. ;)
Tak dla pewności warto wstawić tam podstawki i wymienić te pamięci na układy od jednego producenta z jednej serii o tych samych czasach dostępu.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: Maryjan w 2024.06.20, 23:34:00
Ta płyta, to taki ZX zombie trochę.
Miszmasz pamięci to niezbyt dobry pomysł jak kolega Damik pisze powyżej.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: PitMakot w 2024.06.21, 10:09:20
Ta płyta, to taki ZX zombie trochę.
Miszmasz pamięci to niezbyt dobry pomysł jak kolega Damik pisze powyżej.

Tak to naprawiała  w 1991 roku znana firma na "e" z Krakowa.
Tytuł: Odp: Zx Spectrum nie uruchamia się bez interfejsu
Wiadomość wysłana przez: damik w 2024.06.21, 11:29:48
W tamtych czasach pamięci były dość drogie a tym samym klient musiałby zapłacić więcej za wymianę całości a serwis mniej by zarobił...
Serwis naprawił z tego co mieli na stanie ograniczając koszty naprawy i czas na testy długoterminowe, a że jakoś tam działało to poszło do klienta.

Mogę się założyć o piwo że Memtest w pętli po nagrzaniu systemu zacznie się w końcu sypać po jakimś krótszym lub dłuższym czasie.  :P