problem z ISSUE 3B i przetwornicą TRACO na oryginalnym zasilaczu

[andy]

W poprzednim ZX-owym życiu to po zwęgleniu diod prostowniczych dałem mostek 5A i wywierciłem dziury w obudowie. Jednak pociąg w postaci i/f z doklejonymi stykami, ay i kempston to było za dużo... Zasilacz został, czasem go nawet używam

[coberr]

a ja sie zastanawiam - ile razy ten temat będzie jeszcze wałkowany na forum?
Sam to opisywałem dośc dokładnie - zrezta koledzy nie po raz pierwszy sie wypowiedzieli

u nie ma co kombinować z żadna sztuczną zmiana punktu pracy tranzystora za pomoca rezystorów...
SKoro masz topologię boost -  to wiadomo - ze próbka napięcia dla  układu regulacji jest poprawna - a wręcz nawet "przegięta" ...
Ponad 13 V dostaje sie na dzielnik rezystancyjny i blokuje tranzystor sterujący - no nie ma siły...

Tu MUSI być zasilacz  DAJĄCY POD OBCIĄŻENIEM 9V  - koniec kropa. (no max 10V- niech juz bedzie te +10%).

A jeszcze  przecież nikt nie bierze pod uwage sytuacji - że w pobliżu może być jakaś fotowoltaika (albo całe ich stado) - w efekcie czego wszystkie probuja wymusić jak najwyższe napięcie (nawet do ponad 250V) - aby wpompowac w siec jak najwiecej mocy...
Resztę sobie kolega przeliczy .
Zasilacze te pracowały poprawnie przy 220V. Później była zmiana - na 230 - zaczał sie delikatny problem. A teraz jest już totalna masakra...

możliwości  jakie mamy?
1. odwinąć eksperymentalnie kilka zwojów z trafa - i obciązyc to to prądem nominalnym - przy zasilaniu 230V.
2. zastosowac jakis dobry stabilizator 9V (LDO!)  na wyjsciu - troche kłopotliwe. (miejsce i chłodzenie)
3. można sprobować szalonego sposobu - dobrać eksperymentalnie rezystor w szeregu z trafem - na uzw. pierwotnym. Tez sie da i takie patenty dzialają. ale mysle ze w takim przypadku należałoby sprobować  dobrac lub obliczyć taki rezystor - aby zasilacz w pełni obciążony (przy 230V) - dawał 8 V na wyjsciu. to obizy straty mocy na radiatorze spectrum (dla oryginalnych stabilizatorów) i jednoczesnie  zapewni jakis tam margines - gdyby zno napiecie poszło w góre - do tych powiedzmy 250V. (gorzej jak spadnie ponizej 220V ale przy 7V - stabilizator 5V powinien jeszcze dośc dobrze pracować.

Pytanie - jak potwornica? czy przy 7-8V da jeszcze rade wykrzesać +12V.

trzeba bybyło jakies testy porobić...

Z przetwornicą nie ma co kombinować - to jest BOOST - nie FLYBACK...
nie pomoze wam nawet przewijanie transformatora)
I kazde napiecie zasilania powyżej 12V - spowoduje blokade przetwornicy oraz w efekcie  uszkodzenie dolnego ramu... (już przy 11V bedzie problem- bo o ile potwornica da wam te 12V bez problemu - to juz gałąź -5V będzie leżec i kwiczeć (-3,5V lub mniej))

[trojacek]

Zasilacze te pracowały poprawnie przy 220V. Później była zmiana - na 230 - zaczał sie delikatny problem. A teraz jest już totalna masakra...

Nie w tym przypadku. Zasilacze były robione w UK i dokładnie taka wersja trafiła w większości do Polski.
Nie wiem jak teraz, ale w 1982 roku napięcie sieci energetycznej w UK wynosiło 240 V.
Service manual podaje, że zasilacz musi zapewniać poprawną pracę w zakresie od 215 do 265 V.

3. można sprobować szalonego sposobu - dobrać eksperymentalnie rezystor w szeregu z trafem - na uzw. pierwotnym. Tez sie da i takie patenty dzialają.

Da się, przy zachowaniu szeregu warunków. Chodzi przede wszystkim o technologię i moc samego rezystora (w przypadku zasilacza od Spectrum 48K powinien wystarczyć 1-watowy 560 Ω do zbicia napięcia o ok. 1 V), jak również o możliwość odprowadzenia ciepła, które wyprodukuje.
Takie patenty zdarzały się w starych telewizorach, chociażby. Najczęściej w bloku zasilania układu czuwania (chodziło o odbiornik pilota). No ale to wtedy, gdy do zasilania używało się transformatorów. Technika impulsowa diametralnie zmieniła konstrukcje RTV/AGD.

Pytanie - jak potwornica? czy przy 7-8V da jeszcze rade wykrzesać +12V.

Service manual podaje 7 V (na gnieździe) jako napięcie minimalne do działania komputera (a maksymalne - uwaga - aż 13 V). Czyli w teorii powinno działać, ale może się okazać, że wynikiem tego będzie przesunięcie punktów pracy TR4 i TR5 w mniej korzystne obszary ich charakterystyk. Nie zdziwiłoby mnie obniżenie częstotliwości oscylacji (co by było od razu słychać) i zwiększenie średniego prądu kolektora TR4.
Nie mam niestety możliwości sprawdzenia empirycznego, bo jeśli chodzi o Spectrum, do dyspozycji mam tylko Fuse...

[coberr]

jak widać - ta teoria mocno rozjechała sie z praktyką
kurcze musze sprawdzić swoj zasilacz ale  zeby to laziło az do 265V??
No chyba ze faktycznie wersja 240V - to zrozumiem. ale nie zrozumiem - jakim cudem to trafiło na rynek polski? (chyba tylko te przywozone z "zachodu " przez bardziej zamożnych właścicieli. u nas wtedy panowało 220V (+/-10%) U nich faktycznie było 240 - nie wiem jak jest teraz...

przy 13V ta przetwornica w zasadzie  nie ma prawa juz praktycznie dawac napięcia - chyba ze od biedy jakies tam ujemne... O ile w ogole...

[damik]

W latach 80' nie było oficjalnej dystrybucji tego sprzetu w naszym kraju, raczej wszystkie Speccy poza Timex'em były z prywatnego importu.
Ok, były też firmy nieoficjalnie importujące sprzęt z UK i co najwyżej wymieniali tylko wtyczki do naszych gniazek sieciowych.   .

[pawelb]

Mylisz się jeżeli chodzi o oficjalny kanał sprzedaży.
Baltona w okoli 1984 sprzedwała ZX Spectrum 48k oraz Timex TC2048.
Ten ZX Spectrum  był produkowany przez Timex i takiego dostałem na urodziny.
Z tego kanału był też dostępny magnetofon Timex TC2020 https://oldcrap.org/2022/01/24/timex-sinclair-2020-computer-program-recorder/

[damik]

A tego nie wiedziałem, jednak wątpię czy miały one specjalnie dostosowywane zasilacze do naszego napięcia sieciowego
Słyszałem tylko o Timex'ie.
Druga sprawa to większość Speccy pochodziła raczej z prywatnego importu.