Autor Wątek: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.  (Przeczytany 8351 razy)

goolash

  • *
  • Wiadomości: 8
Jestem kompletnie zielony w świecie ZX-owym, niedawno miałem okazję kupić ZX-81 w stanie nieznanym.
Płyta w wesji 1, ULA -  2C210E i 1kB na pokładzie w dwóch kościach.
Sprzęt widać ,że więcej leżał niż był używany bo naprawdę w świetnym stanie wizualnym.
Niestety to koniec dobrych wieści, po włączeniu niestety nie bootuje. Widać jedynie jasny biały ekran i z głośników płynie szum.
Podłączam go przez modulator do telewizora CRT, to chyba najbardziej pewne rozwązanie.
Zasilacz daje 14V (co ponoć jest poprawne) przetwornica stabilne 12,9V i 4,9V.
2 Kondensatory elektrolityczne wymienione, dwa tranzystory przetestowane  - sprawne.
CPU testowałem na ZX Spectrum oraz sedze master system i zachowuje się poprawnie.
RAM - tutaj zamiast testować 1kB od razu dokonałem internal 16kB mod'a dokładnie według zalecen KWF z tego postu. - na 3 kabelkach. Kość HM62256ALP była testowana przed montażem, jest sprawna.
Właściwie to wiele mi do przetestowania nie zostało, ULA, ROM i ewentualnie wszystkie elementy pasywne.
I tu pytania do znawców
Domyślam się że ZX Spectrum nie pomoże mi w testowaniu ROMu i ULi z ZX81?
Jak mogę przetestować ULe w ZX81 ? Mam do dyspozycji sondę logiczną, prosty cyfrowy oscyloskop no i multimetr (powinno wystarczyć ?)
Albo może jakakolwiek rada co należy jeszcze sprawdzić ?

« Ostatnia zmiana: 2024.10.20, 10:27:23 wysłana przez goolash »

m0b

  • *****
  • Wiadomości: 881
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #1 dnia: 2024.10.20, 11:11:43 »
Jeśli generuje jakiś obraz to dobry znak. Niestety poza sprawdzeniem ULA w innym, sprawnym egzemplarzu, nic pewnego nie przychodzi mi do głowy. Uzupełnij profil i może odezwie się ktoś z okolicy, kto Ci pomoże.

ArturM

  • ***
  • Wiadomości: 228
  • Miejsce pobytu:
    GZM
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #2 dnia: 2024.10.20, 13:15:51 »
Przed aplikacją 16KB mod też wyłącznie był biały ekran?
Czy próbowałeś ustawiać kontrast i jasność na monitorze/tv? Być może jest to problem z nieprawidłowymi poziomami video jakie generuje ULA w ZX81.
ZX 48 | HQ 48 SMD | Sizif-512 | FDD3000 | SFDD3500 | M-397 Multiinterface | DivMMC AY - KiCad user | PCB Designer

goolash

  • *
  • Wiadomości: 8
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #3 dnia: 2024.10.20, 14:52:07 »
Tak, przed 16kB było tak samo. Tak, sprawdzałem różne ustawienia jasności i kontrastu na CRT i nic :(
.
.
.
Linie D2,D5,D6 mają wyraźnie inny odczyt na oscyloskopie niż pozostałe, tak jakby nic się nie działo na nich.
Ciągłość ścieżek sprawdzona, rezystor 470 i drabinka rezystorowa też., są OK. może to ROM ?
« Ostatnia zmiana: 2024.10.20, 15:38:59 wysłana przez goolash »

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #4 dnia: 2024.10.20, 16:34:23 »
A cpu dostaje impulsy zegara?
KWF
-----
R Tape loading error 0:1

goolash

  • *
  • Wiadomości: 8
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #5 dnia: 2024.10.20, 16:55:48 »
Na pinie 6 CPU widzę coś na kształt sinusoidy o częstotliwości 3.23M Tu chyba jest OK, te niedociągnięcia to być moze mój lichy oscyloskop

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #6 dnia: 2024.10.20, 17:24:05 »
Czekaj, czyli najpierw zacząłeś grzebać, nie wiedząc czy ten ZX81 żyje? Wymień ROM, a jak to nie pomoże, poszukaj innej ULA'i.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1

goolash

  • *
  • Wiadomości: 8
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #7 dnia: 2024.10.20, 17:39:50 »
nie wiem skąd ten wniosek.
.
Niestety to koniec dobrych wieści, po włączeniu niestety nie bootuje. Widać jedynie jasny biały ekran i z głośników płynie szum.
.
Dzieki, jakbym miał rom albo ule na podmiane, to bym nie zakładał tego wątku.

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #8 dnia: 2024.10.20, 18:16:37 »
Mój wniosek na podstawie wypowiedzi w pierwszym wpisie:
Cytuj
RAM - tutaj zamiast testować 1kB od razu dokonałem internal 16kB mod'a...

Wlutowałeś link L2 przy pamięci RAM?

W ZX81 ULA korzysta z procesora do generacji obrazu. To procesor "sięga" za ULA'e do pamięci obrazu, bo ona sama tego nie potrafi. Do tego ROM jest potrzebny, aby procesor wiedział, jak ma się zachowywać. Skoro ULA generuje ramkę (biały ekran), raczej stale na szynę danych "widzi" 0xFF.

Szum z głośników z modulatora w komputerze, który nie potrafi generować dźwięków (poza zapisem na taśmę), jest raczej czymś normalnym, więc wyłącz tor audio w telewizorze. TV straci synchronizację, kiedy ZX81 generuje dźwięk dla zapisu na taśmę, bo to jest to samo wyjście z ULA'i. Albo MIC albo obraz. Razem nie da się.

Wersja ULA'i, którą masz w swoim ZX81 potrafi dobrze generować obraz, wraz z tzw. "back porch". Więc brak kursora jest niepokojący, bo po uruchomieniu ZX81, po prawidłowym teście pamięci RAM, wyświetla na ekranie znak zachęty "K".

KWF
-----
R Tape loading error 0:1

goolash

  • *
  • Wiadomości: 8
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #9 dnia: 2024.10.20, 19:34:27 »
tak,na l1 i l2 wlutowałem piny zrobiłem zworki, mam połączenie z l2.
dzięki wielkie za pomoc, czyli jeśli RAM jest sprawny i dobrze podłączony to za problem muszą być odpowiedzialne allbo ROM albo ULA ?
ja w międzyczasie przypomniałem sobie że mam eprom 27c64 i korzystając z tego linku podmieniłem oryginał na eprom ... i nic :( dlaej biały ekran.
wobec tego zostaje ula. :'( :'(
Wiem że jest kilka zamienników tego scalaka, jakie są między nimi różnice ??
Chyba ten od Bodo Wenzela można wykonać samemu (?) Warte to wysiłku?

« Ostatnia zmiana: 2024.10.20, 19:43:47 wysłana przez goolash »

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #10 dnia: 2024.10.20, 22:11:47 »
Tak, zostało opracowanych kilka zamienników, ale chyba jedynym dostępnym jest ten z Nowej Zelandii o nazwie VLA81. Kilka lat temu był dostępny zamiennik z Wielkiej Brytanii o nazwie 2K18, ale Andy nie robi go od dłuższego czasu.

Są przynajmniej dwie implementacje publicznie dostępne w tym ta od Bodo. Jeśli masz dostęp do programatora Lattice oraz źródło archaicznych układów MACH210, możesz próbować.

Ścieżką RetroTechie nie szedłbym, bo mądrzejsi ode mnie, też mają problemy z niestabilnością generatora NMI w tym zamienniku.

O dodatkowych "bajerach" każdego z nich, musisz sam doczytać. Prawie każdy z nich prawidłowo generuje obraz, a większość dokłada odwrócone kolory na ekranie.

Martwego ZX81 zawsze można wykorzystać do:
KWF
-----
R Tape loading error 0:1

trojacek

  • *****
  • Wiadomości: 6964
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #11 dnia: 2024.10.20, 22:24:03 »
Jeśli masz dostęp do programatora Lattice oraz źródło archaicznych układów MACH210, możesz próbować.

A która konkretnie odmiana MACH210?
Widzę, że Advantech obsługuje 44-pinowe, ale pewnie to za małe?

EDIT: ten projekt?
https://trastero.speccy.org/cosas/JL/ZX81-ULA/ZX81-ULA.html

Scalaki są do kupienia w TVSAT. Jak ktoś kupi, mogę mu zaprogramować.

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #12 dnia: 2024.10.20, 22:28:56 »
Te 44 pionowe w PLCC mają 64 makrocele, więc wystarczą. Funkcjonalnie MACH210 to nic innego niż cztery GALe 22V16 w jednej obudowie. Nie wiem jaki ich czas propagacji powinien być. Nie wnikałem, bo i tak nie miałem czym tego zaprogramować.

Doczytałem, wersja Bodo jest zgodna z ULA 2C158E i 2C184E, więc bez "back porch". Skórka za wyprawkę.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1

damik

  • Fresh rosin sniffer ;)
  • *****
  • Wiadomości: 2674
  • Miejsce pobytu:
    Generalnie Polska, głównie Bytom czasem Bielsko-Biała oraz okolice
  • ZX'owy i nie tylko...
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #13 dnia: 2024.10.23, 11:16:56 »
Ja się kiedyś przymierzałem do tego zamiennika na MACH210, zaprogramowałem już nawet CPLD  na Labtool48 ale pokonała mnie płytka do tego. ;)
Po prostu nie miałem nigdy czasu się nad nią pochylić... ;)
Wszystkiego po trochu: Schwarz, mydło i powidło... konsole, stare i nieco nowsze komputery oraz akcesoria i duperele.

KWF

  • Moderator
  • *****
  • Wiadomości: 7102
  • Miejsce pobytu:
    trzecia planeta od Słońca
  • "I co ja robię tu, u-u, co Ty tutaj robisz ..."
Odp: ZX81 biały ekran, brak kursora, szum z głośników.
« Odpowiedź #14 dnia: 2024.10.23, 19:09:50 »
Generacja poprawnego sygnału wideo wymaga dwóch portów I/O z CPLD i prymitywnego sumatora na rezystorach albo jednego wyjścia i zewnętrznej linii opóźniającej na NE555. Tak czy siak, zawsze tył z przodu w tej implementacji.
KWF
-----
R Tape loading error 0:1