Autor Wątek: Nowy ze Spectrum  (Przeczytany 1126 razy)

baltasar

  • *
  • Wiadomości: 1
Nowy ze Spectrum
« dnia: 2025.03.25, 19:57:14 »
Witam serdecznie  :)

Kupiłem sobie w końcu realny ZX Spectrum gumiak, działający. Chociaż muszę przyznać, że obraz na telewizorze LCD nie jest najlepszy, może to wina kiepskiej przejściówki SCART-HDMI. Dlatego korzystam z emulatorów Spectaculator pod Windows (fullscreen) i Fuse pod Linux.
Zorientowałem się już, że na Spectrumnę było bardzo dużo fajnych gier. Była popularna na Wyspach, powstawało tam sporo oryginalnych gier, ale też dużo portów z gier arcade, konsol, innych platform.
Zastanawiam się nad jednym, czemu w Polsce ten komputer nie stał się tak popularny jak Atari czy Commodore. Atari miało własne gazety, książki, polskie gry i programy. C64 miało demoscene i polskie gry od roku '93. A jakie było życie Spectrumowca w latach 80-tych do 1992? Były jakieś ogólne książki, komputer był popularny w klubach dla młodzieży, dzieci, w szkołach, był tani więc można go było kupić. Był łatwy do programowania, nie miał układów specjalizowanych. Ale jednak nie powstawało na niego w Polsce nic intersującego. Czy Spectrum był popularny głównie w dużych miastach tam gdzie były giełdy komputerowe, czy też ludzie go posiadali w małych miejscowościach? W Anglii kasety można było kupić z dowolną grą pewnie wszędzie. A w Polsce może powszechne były tylko najpopularniejsze tytuły?

Pozdrawiam  :)

ZorrO

  • ****
  • Wiadomości: 293
  • Miejsce pobytu:
    UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #1 dnia: 2025.03.26, 14:51:57 »
O tych układach specjalizowanych to mówisz jak Amigowiec, bo im sie wydaje że tylko ich komputer je miał, a prawda jest taka że każdy komputer miał jakiegoś scalaka zaprojektowanego specjalnie dla niego. I to przez to spec od jednego komputera już nie był specem na innym nawet jeśli oba miały taki sam procesor, bo nie umiał wykorzystywać specyficznych właściwości tego scalaka. A ten w Spectrumie nazywał sie ULA.

Pierwsze ankiety wśród polskich czytelników co do posiadanych przez nich komputerów zrobiono w roku 1988, i remisowały w nich Spectrum i Atari po 38%, ale wcześniej większość publikacji o komputerach w czasach zanim pojawiły sie czasopisma tylko o komputerach dotyczył niemal wyłącznie właśnie Spectrumów, a w roku '86 było już 5 takich czasopism i nie raz redakcje wspominały że ponad połowa listów dotyczy właśnie tego komputera. Były to również czasy gdy oprócz tych 5iu czasopism tzw multiplatformowych istniało także jedno dedykowane wyłącznie jednemu komputerowi. Był to kwartalnik "Wszystko o komputerze" który przez 4 lata zanim środowisko Atarowców czy tym bardziej Komodziarzy było dość liczne by robić dla nich czasopismo, więc pisali wyłącznie o Spectrumach. :)

Również pierwsze polskie programy na tzw komputery domowe powstały właśnie na nim. Począwszy od gier przygodowych a na specjalistycznych programach do analiz naukowych kończąc. Ale było to w czasach gdy społeczność posiadaczy komputerów była jeszcze tak mała, a piractwo wśród nich tak duże że nie dawało sie na tym zarobić.

Kiedy Atari XE pojawiło sie w Pewexach, w czasach gdy jeszcze mało kto potrafił naprawiać komputery, a Spectrumy niestety lubiły sie psuć, to możliwość kupienia komputera z gwarancją sprawiła że Atarki stały sie najbardziej popularnym kompem w Polsce, w latach ok '88-92, po czym wyprzedziły je C64.
I wtedy też doczekały sie specjalnych wydań Bajtka, a po '90 dedykowanych czasopism, oraz pierwszych komercyjnych programów.

Chociaż ceny komputerów wyrażone w naszej szybko tracącej na wartości walucie szły do góry, to względem naszych rosnących jeszcze szybciej zarobków taniały. Spectrum w roku 1985 kosztował 18 minimalnych pensji, a w 1993 za jedną taką pensję można już było kupić 2 i pół Spectruma. I posiadanie takiego kompa przestało być takie prestiżowe, Każdy kogo było stać na coś lepszego kupował coś lepszego. C64 kosztował 2 razy tyle, podobnie jak Spectrumy ze 128K ale poprawiony dźwięk i klawiatura to za mało by zachęcić do kupna, gdy jedna wizyta u kolegi lub w sklepie wystarczała by sie przekonać że gry na C64 są ładniejsze.

Tylko nie mów że na Speccy nie było polskich demek bo zniechęcisz do siebie forumowiczów zanim ci odpowiedzą cześć, zwłaszcza że najwyraźniej jesteś za młody by pamiętać czasy o których mówisz. Bo wszystko o czym wspominasz że było na XE i C64 było najpierw na i do ZX. :)
A wtedy gdy tamte zaczęły sie panoszyć w domach to ZXy zyskały status zabawki dla programistów i elektroników, i kupowali ich sobie po kilka by robić z nich sterowniki do firanek, wyświetlaczy reklamowych i dziesiątki innych rzeczy, za co niejeden dostał swój dyplom. Podczas gdy Atarowcy i Komodziarze tylko grali. Więc czapki z głów bo pionierom szacun sie należy. ;)

McArti0

  • ****
  • Wiadomości: 264
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #2 dnia: 2025.03.26, 17:58:52 »
Jeszcze były Timexy 2048, Unipolbrity 2086 robione w Polsce czyli klony Spectrum, gdzie nie pisało ani ZX ani Spectrum.

ZorrO

  • ****
  • Wiadomości: 293
  • Miejsce pobytu:
    UK
  • CPC AGA PSX
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #3 dnia: 2025.03.26, 21:10:17 »
W Bajtku 11/86 jest wywiad ze szefem CSH i jest tam tabelka ile czego sprowadzili, Timexów 5 tysi, ale nie wiem czy to tylko w tym jednym roku czy jak.
We filmie ekipy Loadingu o giełdach jest scena gdzie Borek opowiada gdy go wysłano na giełdę aby policzył ile i jakich komputerów tam jest najwięcej, i co 3ia z maszyn Spectrumowatych to był Timex, ale czy podobne proporcje były także w polskich domach czy nie, to nie wiemy.
Z danych z ankiety z roku '94, oraz z danych GUSu co do tego w co którym polskim domu ludzie mają komputer, można oszacować że Spectrumów było wtedy ok 150 tysi. Ale ile % z nich to mogły być Timexy to zagadka. Gdyby te 5 tys z CSH sprowadzano co rok, to ile lat to trwało? Co 3ci może nie ale co 4ty może co 5ty, optymistycznie patrząc, z tych 150 tysi. Kto wie? :)

Stary

  • *
  • Wiadomości: 10
  • Miejsce pobytu:
    Okolice Wejherowa
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #4 dnia: 2025.03.27, 21:38:24 »
Moja pierwsza styczność z komputerami w ogóle to było jedno ZX Spectrum i jeden Timex na szkolnym kółku komputerowym w podstawówce. Lata '80.
Programowanie w Polskim Logo.
Mój pierwszy własny komputer to Atari ale nie miałem na nim logo więc na początku byłem nieco rozczarowany.
Co by złego o Spectrum nie powiedzieć trzeba przyznać że Basic był absolutnie genialny i umożliwiał pisanie programów do całkiem skomplikowanych obliczeń i wyświetlanie wyników w postaci graficznej bez trudzenia się - by narysować koło wystarczyło polecenie Circle. :)

maxit

  • ***
  • Wiadomości: 219
  • Miejsce pobytu:
    Warszawa
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #5 dnia: 2025.03.27, 23:07:22 »
by narysować koło wystarczyło polecenie Circle. :)

W sumie zawsze wychodziło jajo.... jak w kawale o Jasiu....

A tak serio to faktycznie łatwość pisania programów w BASIC`u miała (jak sądzę) wpływ na moje dorosłe życie...
Zaczynałem od TIMEX`a....

Zegar

  • **
  • Wiadomości: 60
  • Miejsce pobytu:
    Europa
  • Z80/CA80
    • Wszystko o CA80.
Odp: Nowy ze Spectrum
« Odpowiedź #6 dnia: 2025.03.28, 12:12:00 »
Zastanawiam się nad jednym, czemu w Polsce ten komputer nie stał się tak popularny jak Atari czy Commodore. Atari miało własne gazety, książki, polskie gry i programy. C64 miało demoscene i polskie gry od roku '93. A jakie było życie Spectrumowca w latach 80-tych do 1992?
Nie uważam, żebym był "Spectrumowcem", ale w powyższym cytacie jest poważny błąd. W latach osiemdziesiątych nie było nic poza Spectrum, pomijając oczywiście CA80. Był też ZX81. Studia zacząłem w 1986 roku na Politechnice Poznańskiej. Na korytarzu stał stolik, do którego przykręcono "gumiaka", żeby każdy mógł z niego skorzystać. Niewielu umiało... W tamtym czasie zbudowałem swój egzemplarz na ręcznie rysowanej płytce. Uruchomił mi to mój nauczyciel z Technikum. Od niego miałem też projekt płytki do przerysowania (nie było ksero w okolicy). Górne 32 kB miałem na dodatkowej płytce 4 x 8 kB (6264), z których jedna była w podstawce, żeby można było program napisany w "Gens" przenieść do innego komputera (samoróbka NVRAM). To były zupełnie inne czasy.
W 1989 roku spotkałem dwóch ludzi z Poznania, którzy robili sterowniki FD do Spectrum. Miałem trzy napędy 5 1/4, więc drogą zamiany zdobyłem kawał sprzętu. Niestety wydawało mi się, że już tego nie będę potrzebował, bo poskładałem pierwszego PC-ta i zamieniłem ZX na kolejny CA80. Teraz żałuję.  :-\